Aldi Baterako Ezintasunagatiko prestazioa

Gaixotasun arrunt edo lanez kanpoko istripuak, lanbide-gaixotasun edo laneko istripuak eta lanbide-gaixotasunagatiko  behaketaldiak sortutako langilearen errenten galera estaltzen duen eguneroko sorospena da. Halaber, emakumeak izan dezakeen egoera kasu hauetan:

• Bigarren mailako ezgaitasuna eragiten duen hilekoa.
• Haurdunaldia etetea, borondatezkoa izan ala ez, Osasun Zerbitzu Publikoak osasun-laguntza ematen dion bitartean eta lan egitea eragozten duenean.
• Emakume langilearen haurdunaldia, hogeita hemeretzigarren asteko lehen egunetik aurrera.
  

Gizarte Segurantzako edozein erregimenen barnean dauden langileak, betiere baldintza zehatz batzuk betetzen badituzte.

Prestazio hori barne hartzea aukeratu duten nekazaritza-langileen sistema berezian barne hartzen diren langile autonomoen erregimen bereziko langileak (RETA).

• Gaixotasun arrunta: Afiliatuta eta alta-egoeran edo altarekin parekatutako egoeran egotea eta aurreko 5 urteetan 180 eguneko kotizazio-epea osatuta izatea. 
  
• Istripua, lanekoa izan ala ez, eritasun profesionala, bigarren mailako ezgaitasuna eragiten duen hilekoa eta haurdunaldia etetea: Ez da aurreko kotizaziorik eskatzen.
• Haurdunaldiaren hogeita hemeretzigarren asteko lehen eguna:
  • 21 urtetik beherako bada: ez da gutxieneko kotizazio epea eskatzen.
  • 21 eta 26 urte artean badu: atsedenaldia hasi aurreko zazpi urteetan 90 egun kotizaturik izatea edo, txandaka, 180 egun kotizatuta izatea lan-bizitzan zehar.
  • 26 urte bete baditu: atsedenaldia hasi aurreko zazpi urteetan 180 egun kotizaturik izatea edo, txandaka, 360 egun kotizatuta lan-bizitzan zehar.
    

Informazio gehiago betekizunei buruz

Enpresaburuak bere estaldurarako aukeratutakoaren arabera, honi dagokio azterketa eta ordainketa:

• Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalari (GSIN) edo Itsasoko Gizarte Institutuari (IGI).
• Gizarte Segurantzako Mutualitate laguntzailera.
• Aldi baterako ezgaitasunaren kudeaketan euren borondatez laguntzeko baimendutako enpresei.

• Gaixotasun arrunta eta lanez kanpoko istripua: Oinarri arautzailearen %60, bajaren 4. egunetik 20. egunera arte (azken hori barne), eta %75 21. egunetik aurrera.
  
• Lanbide gaixotasuna edo lan istripua: Oinarri arautzailearen %75 lanean baja hartu eta hurrengo egunetik aurrera.
• Bigarren mailako ezgaitasuna eragiten duen hilekoa: Lehenbiziko egunetik hogeigarrenera: oinarri arautzailearen % 60 eta hogeita batgarren egunetik aurrera: % 75.
• Haurdunaldia etetea eta haurdunaldiko hogeita hemeretzigarren asteko lehen egunetik aurrera: Lehen eguna: soldata. Bigarren egunetik hogeigarren egunera: Oinarri arautzailearen % 60 Hogeita batgarren egunetik aurrera: % 75.
  

Informazio gehiago ordainketei buruz

Besteren konturako langileak:

• Oro har, ordainketa enpresak egiten du ordainketa eskuordetu gisa, soldaten aldizkakotasun berarekin.
• Gaixotasun arrunt eta lanez kanpoko istripuen kasuan, bajaren 4. eta 15. egunen arteko ordainketa enpresaburuaren kontura egiten da. 16. egunetik aurrera ordainketa GSIN edo mutualitateak egingo du.

Norbere konturako langileak:

• Ordainketa erakunde kudeatzaile edo mutualitate eskudunak egiten du zuzenean. Gainera, ordainketa zuzenaren eskaera bidez eskatu ahalko da.

Bajako medikuaren agiriak, bajaren eta altaren baieztapena.

Ekainaren 15eko ESS/1187/2015 Aginduaren I. eta II. eranskinetan ageri dira bajako/altako eta aldi baterako ezgaitasuna berresteko agiri medikoen ereduak.

• Langilearen nortasuna egiaztatzen duten dokumentuak.
• Kotizazioari dagozkion dokumentuak.
  

Informazio gehiago dokumentazioari buruz

Prestazioa lortzeko edo mantentzeko iruzurrezko jokaera izateagatik, norberaren edo besteren kontura lan egiteagatik eta agindutako tratamendua ukatzeagatik.

Kautelaz etetea: onuraduna mediku-azterketara ez joatea.

Informazio gehiago

Ezarritako gehieneko epea igarotzeagatik, ezgaitasun iraunkorra egiaztatzen duen edo ez duen medikuaren altagatik, erretiroko pentsioduna izatera igarotzeagatik, GSIN edo mutualitateko medikuek ezarritako azterketetara ez aurkezteagatik eta heriotzagatik amaitzen da.

Haurdunaldiko hogeita hemeretzigarren astearen kasuan, erditu arte izanen da.

Informazio gehiago

Gaixotasun edo istripu batengatik bada: 365 egun, eta beste 180 egunera luza daiteke azken aldi  horretan sendatzea aurreikusten bada.

Eritasun profesionala behatzeko aldiak: 180 egun, beste 180 egunez luzatzeko aukerarekin.

Haurdunaldiko hogeita hemeretzigarren astearen kasuan, erditu arte izanen da.

Informazio gehiago iraupenari buruz

• Beste kontrolerako medikuaren txosten batzuk
• Langabezia / Aldi baterako ezgaitasuna
• Aldi baterako ezgaitasuna / Langabezia
• Erakunde kudeatzaileak edo mutualitateak eskatutako medikuaren altaren deklarazioa
• Erregimen bereziak
• Langileak ez du izango sorospena jasotzeko eskubiderik greba edo ugazaben itxiera kasuetan.
• Ezgaitasuna eragin duen gertakizuna zein den zehazteko prozedura
• Ohiko galderak