Medicina Preventiva

Seguindo as directrices da  OIT  nos seus Convenios 16, sobre exame médico dos menores, 73, sobre exame médico da xente de mar e 113, sobre exame médico dos pescadores, o ISM  realiza de maneira gratuíta, recoñecementos médicos de embarque marítimo para todos traballadores do mar.

Estes Recoñecementos, que son previos ao enrolamento dos mariñeiros e teñen carácter obrigatorio, teñen como obxectivo garantir que as condicións psicofísicas do solicitante sexan compatibles coas características do seu posto de traballo e non supoñan perigo para a saúde e seguridade do individuo nin do resto da tripulación. Estas condicións tampouco deberán poñer en risco a navegación marítima.

Os recoñecementos médicos non só garanten que o traballador acceda ao buque nas mellores condicións psicofísicas posibles, senón que ademais, dende o punto de vista sanitario, son o punto de partida para coñecer o estado de saúde da poboación traballadora, o cal supón un importante apoio ante a eventualidade de que o traballador precise unha asistencia médica a bordo dende as distintas unidades asistenciais que integran o Programa de Sanidade Marítima.

Para que se lles practique o recoñecemento médico de embarque marítimo, segundo o Real Decreto 1696/2007, do 14 de decembro, os interesados, que deberán ser maiores de dezaseis anos de idade e non atoparse en situación e incapacidade temporal ou baixa médica nin en período de suspensión da relación laboral por situación de risco durante o embarazo, deben solicitalo en calquera dos Centros de Sanidade Marítima do ISM, nas Direccións Provinciais e Direccións Locais do ISM, e reunir os seguintes requisitos:

• Solicitantes con nacionalidade española, deberán presentar caderno marítimo e un documento que acredite ter superado o curso de formación básica ou equivalente de conformidade coa sección A-VI/1 do Código de formación do Convenio STCW-78/95.
• Os cidadáns da Unión Europea ou dalgún Estado parte do Acordo do Espazo Económico Europeo deberán presentar o seu número de identidade de estranxeiros, pasaporte ou tarxeta de residencia e estar en posesión dun certificado de ter superado o curso de formación básica ou equivalente de conformidade coa sección A-VI/1 do Código de formación do Convenio STCW-78/95.
• Se se trata dun cidadán dun país non contemplado nos apartados anteriores, deberá presentar número de identidade de estranxeiros, pasaporte ou tarxeta de residencia e un permiso de traballo ou autorización equivalente e certificado de ter superado o curso de  formación básica ou equivalente de conformidade coa sección A-VI/1 do Código de formación do Convenio STCW-78/95.
• Os mergulladores profesionais, ademais, deberán atoparse en alta ou en situación asimilada á alta no Réxime Especial da Seguridade Social dos Traballadores do Mar. Así mesmo, deberán achegar un caderno marítimo onde conste un enrole nos tres últimos anos e caderno de actividades subacuáticas.

En calquera caso, o ISM, nos recoñecementos médicos previos ao embarque periódicos, anticípase aos traballadores remitíndolles cartas informativas nas que se lles lembra o vencemento do anterior recoñecemento e a necesidade da súa renovación en cualquera dos Centros de Sanidade Marítima do ISM, nas Direccións Provinciais e Direccións Locais do ISM.

O tempo de vixencia do recoñecemento será determinado en cada caso polo médico que o realiza, en función do estado de saúde do recoñecido, da súa idade e da clase de traballo a efectuar, co tope máximo de validez de dous anos en xeral e un se se trata de menores de 21 anos ou maiores de 50.

Aproveitando os recoñecementos médicos de embarque marítimo recóllense datos que se utilizan para o deseño e posta en marcha de posteriores campañas de divulgación e prevención sanitarias.

Constitúen o cuarto elo de actuación preventiva que se realiza dende os centros provinciais e locais de sanidade marítima (Direccións provinciais e locais do ISM). Con elas preténdese incidir no coñecemento sanitario do traballador, implicándoo como elemento responsable da súa saúde e achegando os medios necesarios para evitar a aparición das patoloxías de maior incidencia nesa poboación.

Cabe destacar a realización, entre outras, das seguintes campañas:

• Prevención de enfermidades de transmisión sexual, en especial a sida.
• Prevención do paludismo.
• Prevención de toxicomanías.
• Prevención de riscos laborais do sector.
• Prevención de accidentes a bordo.
• Prevención de riscos en cuberta.
• Coida a Túa Saúde mental.

As campañas de vacinación efectúanse a través dos Centros de Sanidade Marítima do ISM, ubicados nas Direccións Provinciais e Direccións Locais do ISM, con actuacións propias ou en colaboración con outros Organismos Sanitarios Públicos.

Ademais, moitos Centros de Sanidade Marítima realizan unha importante labor preventiva vacinando, en campañas de ámbito nacional, provincial ou local, contra enfermidades especialmente graves como tétano, gripe e hepatite B.