Contenido principal

A Seguridade Social española válese dun sistema mixto de financiamento xa que se nutre de moi distintos medios para reunir os recursos necesarios que permitan atender as súas obrigas.

Os recursos para o financiamento da Seguridade Social española estarán constituídos por:

• As achegas progresivas do Estado, que se consignarán con carácter permanente nos seus Orzamentos Xerais, e as que se acorden para atencións especiais ou resulten precisas por esixencia da conxuntura.
• As cotas das persoas obrigadas.
• As cantidades recadadas en concepto de recargos, sancións ou outras de natureza análoga.
• Os froitos, rendas ou intereses e calquera outro produto dos seus recursos patrimoniais.
• Calquera outro ingreso, sen prexuízo do previsto na disposición adicional vixésimo segunda desta Lei

Sobre o contido e características de cada unha das diversas fontes de recursos, pódense efectuar as seguintes precisións:

O recurso económico máis importante son as cotizacións ou cotas á Seguridade Social, que consisten nunha achega económica dos empresarios e dos traballadores, achega que se define sobre unha porcentaxe das retribucións dos traballadores.

Tras as cotizacións de empresarios e traballadores, seguen en importancia as achegas do Estado para o sostemento da Seguridade Social.

Estas achegas do Estado supoñen poñer a disposición da Seguridade Social parte do esforzo tributario dos cidadáns, de forma que se reproducen neste sector, os efectos que o sistema fiscal estea a producir con carácter xeral. Así, se os tributos conseguen realmente, en cada caso e momento, a redistribución das rendas dos contribuíntes, a Seguridade Social, recibindo estas prestacións e satisfacendo as correspondentes prestacións, tamén intervendría nesta función redistribuidora.

A segunda característica destas achegas do Estado é o seu carácter finalista, de maneira que non se dedican ao pagamento do conxunto das obrigas da Seguridade Social, senón só ao financiamento dalgunha delas; a asistencia sanitaria, os complementos para mínimos das pensións e o orzamento do Instituto de Maiores e Servizos Sociais, fundamentalmente.

O volume de recursos que canaliza a Seguridade Social, convértena por si mesma nun importante factor económico con influencia na conectividade, produtividade, consumo e inflación.

En relación coas recargas, sancións ou outras de natureza análoga, refírese esta fonte de ingresos a aqueles que se producen en concepto das recargas previstas de intereses de demora, por retraso dende o cumprimento do prazo regulamentario do ingreso da débeda e fanse esixibles transcorridos 15 días dende a notificación da providencia de prema, se non se efectúa o ingreso do adeudado), así como as que se obteñan por aplicación de sancións.

Respecto aos froitos, rendas ou intereses e calquera outro produto dos seus recursos patrimoniais constitúen os conceptos indicados unha fonte de financiamento que pode ser cualificada de marxinal.

A mención que este apartado fai a "calquera outro ingreso" refírese ao listado contido no Regulamento Xeral de Recadación, que non poidan encadrarse en calquera dos apartados anteriores (achegas do Estado, cotas da Seguridade Social, etc.).

A LGSS indica que "non terán a natureza de recursos da Seguridade Social os que resulten das seguintes atencións, prestacións e servizos", describindo determinados ingresos que son consecuencia da prestación de asistencia sanitaria en determinadas circunstancias, así como da venda de determinados materiais, ou procedan de convenios, axudas ou donacións, etc.

A análise das normas determinantes do financiamento do orzamento de gastos do sistema da Seguridade Social permiten efectuar as seguintes consideracións:

O "nivel contributivo" de protección, integrado polas prestacións económicas dos diferentes Réximes que integran o sistema da Seguridade Social e as derivadas das continxencias de accidentes de traballo e enfermidades profesionais, así como "os gastos derivados da súa xestión e os de funcionamento dos servizos correspondentes ás funcións de afiliación, recadación e xestión económico-financeira e patrimonial", serán financiadas "basicamente" coas cotas, o importe das recargas e sancións, os froitos, rendas e intereses dos seus recursos patrimoniais e o produto doutros ingresos, completándose, se fose necesario, coas achegas do Estado que poidan establecerse de forma específica.

En resumo, a tendencia actual do noso sistema de Seguridade Social é que os recursos indicados -sen a achega do Estado- permitan o financiamento do nivel contributivo e dos gastos de xestión e administración do mesmo.

O financiamento do "nivel non contributivo ou asistencial" estará a cargo do Estado, fixando o seu financiamento as respectivas Leis de Orzamentos para cada ano, mediante achegas finalistas e, polo que se refire aos complementos a mínimos de pensións, tamén están a cargo do Estado unha vez conclúa o período transitorio indicado e, entre tanto, contribuirá con achegas finalistas fixadas cada ano nas Leis de Orzamentos, cubrindo o Orzamento da Seguridade Social a diferenza.

A asistencia sanitaria e os servizos sociais cuxa xestión se atope transferida ás Comunidades Autónomas, o financiamento efectuarase de conformidade co sistema de financiamento autonómico vixente en cada momento.

Para eliminar as débedas existentes sobre a natureza "non contributiva" dalgunha prestación, a LGSS indica que ten esta natureza:

• As prestacións e servizos de "asistencia sanitaria" incluídas na acción protectora da Seguridade Social e os correspondentes aos "servizos sociais", agás que se deriven de accidentes de traballo e enfermidades profesionais.
• As pensións non contributivas por invalidez e xubilación.
• Os complementos a mínimos das pensións da Seguridade Social.
• As prestacións familiares reguladas na LGSS.