Txertaketako errenta aktiboa

Programa honetako onuradun izan daitezke hirurogeita bost urtetik beherako langile langabeak, programan sartzeko eskaera egin duten egunean baldintza hauek betetzen badituzte:

• Berrogeita bost urte beteta izatea.
• Enplegu-eskatzailea izatea uneoro Enplegu Zerbitzu Publikoaren bulegoan, gutxienez, hamabi hilabetez. Horri dagokionez, enplegu-eskaera uneorokoa dela ulertuko da programan sartzeko eskaera egindako dataren aurreko 365 egunetan zehar 90 egun edo gehiagoko epe metatuan lan egin izana. Atzerrira irteteak, edozein arrazoi dela medio eta edozein iraupenez, eten egingo du enplegu-eskatzaile gisa egindako inskripzioa. Enplegu-eskaera eteten bada, 12 hilabeteko epe etengabea eskatuko da inskripzio berritik hasita.
• Gizarte Segurantzako Lege Orokorreko Testu Bateginaren 3. tituluan ezarritako Kontribuzio Mailaren araberako Langabeziagatiko Prestazioa edo Laguntza Mailaren araberako Langabeziagatiko sorospena agortuta izatea, baldin eta zehapen baten ondorioz agortu eta, hori dela eta, babeserako eskubiderik galdu ez bada. Ez da eskatzekoa izango itzulitako etorkin diren langileei ezta genero-indarkeriako edo etxeko indarkeriako biktima direla egiaztatzen dutenei ere. 
• Hileko zenbaketan Lanbide arteko Gutxieneko Soldataren % 75 gainditzen ez duen inolako errentarik ez izatea, bi aparteko pagaren zati proportzionala kontuan izan gabe.
  Kasu horietan, eskatzaileak errentarik izan ez arren, aurretiaz ezarritakoaren arabera, ezkontidea edo 26 urtetik beherako seme-alaba, edo adineko ezindu, edo atotsitako adingaberik badu, errenta ezaren baldintza beteko da beti ere era horretan eratutako familiako kide guztien errenten batuketak, eskatzailearenak barne, zati kide-kopuru guztia, lanbide arteko gutxieneko soldataren % 75 gainditzen ez duenean, bi aparteko pagaren zati proportzionala kontuan izan gabe. Errentatzat hartuko dira gizarte-laguntzetako zenbatekoa, gizarteratzeko gutxieneko errentak edo gizarte-laguntzako antzeko laguntzak, Autonomia Erkidegoek emandakoak. Errentatzat hartuko dira hemen jasotzen direnak: Gizarte Segurantzako Lege Orokorreko Testu Bateginaren 215.3.2 artikulua. 
• Programan sartzeko eskaera egindako egunaren aurreko 365 egun naturaletan txertatze errenta aktiboaren onuradun ez izana, baldin eta, gutxienez, % 33ko elbarritasun-maila izatea edo genero-indarkeriako edo etxeko indarkeriako biktima izatea egiaztatzen ez bada.
• Txertatze errenta aktiboko programarako hiru eskubideren onuradun ez izatea, nahiz eta errentaren gehienezko iraupenez jaso ez.

Halaber, onuradun izan daitezke:

• % 33 edo gehiagoko elbarritasuna egiaztatzen duten langileak, beti ere aurreko baldintzak betetzen badituzte, berrogeita bost urtetik gorakoa izatea izan ezik.
• Eskaera egin aurreko hamabi hilabeteen barruan atzerritik itzulitako langile etorkinak, Espainiatik azken aldiz irten zirenetik atzerrian, gutxienez, sei hilabetez lan egin badute, eta enplegu-eskatzaile gisa inskribaturik agertzen badira; betiere, lehen atalean adierazitako baldintzak betetzen badituzte, azken hamabi hilabeteetan inskribatuta egotearena salbu.
• Eskumeneko Administrazioaren aldetik genero-indarkeriako biktima izaera egiaztatuta duten langileak, enplegu-eskatzaile modura inskribatuta badaude; betiere, aurreko baldintza guztiak betetzen badituzte, adinarena eta azken hamabi hilabeteetan inskribatuta egotearena salbu.
• Kontribuziozkoak ez diren baliogabetasun-pentsioen onuradunak, baldintza guztiak betetzen badituzte, hilero Lanbide Arteko Gutxieneko Soldataren % 75etik gorako errentak ez izatearena salbu, aparteko bi ordainsarien zati proportzionala alde batera utzita, pentsioa jasotzeagatik; betiere, pentsio hori jasotzeari utziko diotela egiaztatzen badute.

Programaren onuradun izateko, langileek, ezarritako baldintzak betetzeaz gain, eskatu eta jarduera-konpromisoa hartu beharko dute, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu-bateginaren 231.2 artikuluaren arabera, ekainaren 20ko 1/1994 Legegintzako Errege-Dekretuak onartutakoa; izan ere, eta honen arabera, enplegu zerbitzu publikoak zehaztutako ekintza ezberdinak egingo dira, txertaketako plan pertsonalean, eta langilea programan den bitartean garatuko dira.

Programan sartzeko, langileek eskaera bizilekuaren arabera dagokien Itsasoko Enplegu Bulegoan  aurkeztu beharko dute, eskaera unean eskatu baldintzak betetzen dituztela egiaztatzen duen dokumentazioarekin batera.

Behin programan sartuta, onuradunak errenta jasotzeko eta ondoren adierazten diren jardueretan parte hartzeko eta haietaz baliatzeko eskubidea du bertako partaide den epealdi osoan.

• Bana-banako tutoretza.
• Lan-munduratzearen nondik- norakoak.
• Tutoreak egindako elkarrizketa lanbide-profila zehazteko.
• Lan-munduratzeko plan pertsonala. Egutegia eta egin beharreko jardueren zehaztapena.
• Enplegu- eskaintzen kudeaketa.
• Enplegu eta prestakuntza planetan sartzea.
• Boluntariotzako ekimenetan sartzea.

Errentaren zenbatekoa % 80koa da Eragin Anitzeko Errenten Adierazgarri Publikoa (IPREM) aintzat hartuz (uneoro indarrean dagoena), 426,00 euro hilean 2013. urterako.

Txertatze Errenta Aktiboa jasotzen den denboran Estatuko Enpleguaren Zerbitzu Publikoak osasun laguntzarako prestazioei eta, hala badagokio, familiaren babeserako prestazioei dagozkien Gizarte Segurantzako kotizazioak ordainduko ditu.

Programan sartu behar izan duten eta sartzeko eskaera egin aurreko 12 hilabeteetan, edo programan dauden bitartean, egoitza aldatu izana egiaztatzen duten genero-indarkeriako edo etxeko indarkeriako biktimek ordainketa bakarra jaso ahal izango dute, txertatze errenta aktiboaren hiru hilabeteko laguntza gehigarri batekin. Laguntza horrek ez dakar aipatu errentaren iraupena murriztea. Laguntza hori behin jaso ahal izango da txertatze errenta aktiboaren programan sartzeko eskubidea jasotzen den bakoitzeko.

Programan onartutako langileek, lanaldi osoz lan egiten badute, beren kontura edo beste inoren kontura, errentaren zenbatekoaren % 25ekoaren baliokidea den laguntza jasoko dute, gehienez, 180 egunez, edozein izanik ere horien lan kontratu kopurua edo beren kabuz egindako jarduera kopurua. Laguntza jasotzeak ez dakar txertatze errenta aktiboaren iraupena murriztea.

Langileek,  programan onartuak izan direnean, txertaketako errenta aktiboa aitortuta izango dute eskatu osteko egunetik aurrera, eta data honetan ordainduko dira zenbatekoa eta Gizarte Segurantzako kotizazioa.

Errentaren gehieneko iraupena hamaika hilabetekoa da.

Programan onartutako langileen behin betiko baja eragingo dute:

• Lan-munduratzearen plan pertsonalean zehazten diren Jarduera- Konpromisoak eskatutako betebeharrak ez betetzea, bidezko arrazoiengatik izan ezik.
• Aurretiazko errekerimenduaz, Estatuko Enplegu Zerbitzu Publiko edo Enplegu Zerbitzu Publikoan ez agertzea, eskaria berriztatzeko dokumentuan zehazten diren forma eta datetan enplegu eskaria ez berriztatzea, edo epe barruan ez bueltatzea Enplegu Zerbitzu Publikoetara zerbitzu hauek eskainitako lan-eskaintzak betetzeko zehaztutako toki eta datan aurkeztu izanari dagokion ziurtagiria, bidezko arrazoiengatik izan ezik.
• Enplegu eskaintza egoki edo enplegu, txertaketa ekintza, orientabide, sustapen, prestakuntza edo profesionalen birmoldaketa programetan parte hartzeari uko egitea, bidezko arrazoiengatik izan ezik.
• Norbere edo besteren konturako lanaldi osoko lana, sei hilabete edo gehiagoko epealdian.
• Lanarekin bateragarriak ez diren Gizarte Segurantzaren izaera ekonomikoa duten pentsioak edo prestazioak jasotzea, edo bateragarriak izan barik, zenbatekoan txertaketako errenta aktiboa jasotzeko ezarritako mugak gainditzen dituztenean. Halaber, enplegu-programetan parte hartu ezin duten genero-indarkeria dela eta, gizarte-mailako laguntzak jasotzea.
• Sei hilabete baino gehiagoan errenta gabezia baldintza ez betetzea.
• Langabeziako prestazio, langabeziako sorospen edo Nekazaritzako errenta eskuratzea.
• Atzerrira joan izana, sei hilabete baino gutxiagoan lanen bat egiteko edota lan-hobekuntzarako kasuetan izan ezik.
• Txertaketako errenta aktiboari borondatez uko egitea.
• Txertaketako errenta aktiboa bidegabe eskuratzea edo mantentzea.
• Txertaketako errenta aktiboaren gehieneko epea agortzea.

Programaren garapenean aldi baterako baja eragingo dute:

• Lanaldi osoko inoren konturako langilea, sei hilabete baino gutxiagoan.
• Norbere kontura lan egin izana, sei hilabete baino gutxiagoan.
• Errenten muga gainditzea, sei hilabete baino gutxiagoan.
• Atzerritarrak sei hile baino gutxiagoz lana egiteko edo  lanbidea hobetzeko zein nazioartean laguntzeko bidaiatzea.
• Ez dira bizileku-aldaketatzat hartuko urtean behin 15 egun natural baino gutxiagoko atzerriratzeak, onuraduna egoera jakinarazteko behartuta izatearen kalterik gabe.

Aurreikusitako arrazoiengatik programan baja izanez gero, atzera ere itzultzea gauzatuko da norberaren konturako lana utzi,  Espainiara itzuli edo espetxetik atera deneko hurrengo 15 egunetan interesdunak eskaera egin badu, eskaera datan enplegu-eskatzailetzat izna emanda eta Jarduera-Konpromisoa berriro jardunean jartzeko eskaria aurretiaz egin bada. Epez kanpo egindako eskaerak, atzera ere programan sartzeko garaiz eta formaz eskatu behar zireneko datatik benetan eskaera aurkeztu zen dataren artean dauden errenta- egun galtzea dakar.

Norberaren edo familia-unitatearen diru-sarreren baldintza ez betetzeagatik programan baja denean,  eskaera osteko  egunetik aurrera bueltatu ahal izango da programara, beti ere atzera ere baldintza horiek badirela egiaztatzen bada sei hilabeteko epean, Programan aldi baterako baja izan zen datatik aurrera. Aurretiaz, enplegu-eskatzaile izena eman beharko du eta jardueraren-konpromisoa berriro jardunean jarri beharko du.

Besteren konturako lanaldi osoko lana utzi ondoren, txertaketako errenta aktiboa jasotzea berez berreskuratuko da, beti ere langileak enplegu-eskatzailetzat izena emanda badu eta Erakunde Kudeatzailea ez-borondatezko uztearen jakinaren gainean badago, aldi baterako harreman baten bukaera edo ez-borondatezko uzte hori langile-denboraren txostenean agertzeagatik.

• Eskaera ofiziala
• Eskatzailearen eta, izatekotan, ezkontidearen eta seme-alaben identifikazioa.
• Ziurtagiria, hala badagokio, eskatzaileak, ezkontideak eta seme-alabek eskaera aurreko hilabetean izandako diru-sarrerena.
• Elbarritasun ziurtagiria, elbarritasunen bat izateagatik programan sartzen bada.
• Probintzia bakoitzeko Gobernuaren Ordezkaritza edo Azpiordezkaritzetako Laneko Arloaren ziurtagiria programara langile emigrantea izateagatik sartuz gero.
• Genero-indarkeriaren kaltedun izaeragatik programan sartuz gero, epai irmoa, babes judizialeko agindua, Ministerio Fiskalaren txostena edo genero-indarkeriaren kaltedun izaeraren administrazio publiko eskudunak luzatutako ziurtagiria.
• Asistentzia-mailako baliaezintasuneko pentsioaren onuraduna bada, txertaketako errenta aktiboa jasotzen hasten deneko datatik pentsioaren etenaldiari buruzko administrazio eskudunak luzatutako ziurtagiria.
• Bestelako edozein, indarrean den araudiaren arabera, Itsasoko Gizarte Institutuak beharrezkotzat jotakoa kasu bakoitzaren arabera, txertaketako errenta aktiboaren programan sartzeko.