Jaiotza eta adingabearen zaintza

• Situaciones protegidas

• Personas beneficiarias

• Requisitos

• Nacimiento

• Duración

• Prestación económica / Importe

• Denegación anulación y suspensión

• Extinción

• Gestión

• Pago

• Ebazpen-jakinarazpena
  

• Eskaerak

• Kasu berezia. Sorospen ez-kontributiboa

  
  

Langileen Estatutuan eta Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuan aurreikusitakoaren arabera, egoera horiengatik hartzen diren atsedenaldietan eta baimenetan honako hauek hartzen dira babestutako egoeratzat:

• Semea-alaba jaiotzea.
• Adopzioa, adopzio-helburuko zaintza eta familia-harrera, Kode Zibilarekin edo hori arautzen duten autonomia-erkidegoetako lege zibilekin bat etorriz, eta honako kasu hauetan:
  • Langileen Estatutuaren aplikazio-eremuan: 6 urtetik beherakoak edo desgaitasuna duten sei urtetik gorako adingabeak, edo inguruabar eta esperientzia pertsonalengatik edo atzerritik etortzeagatik gizarteratzeko eta familian txertatzeko zailtasun bereziak dituztenak, gizarte-zerbitzu eskudunek behar bezala egiaztatuta.     
  • EPOEren aplikazio-eremuan: beharrezkoa izango da aldi baterako harrerak gutxienez urtebeteko iraupena izatea.

Gizarte Segurantzaren sistemako araubide berezietan sartutako norberaren konturako langileentzat: babestutako egoeratzat jotzen dira aurreko lerrokadetan adierazitakoak, jarduera uzten den aldietan, iraupenari eta banaketari dagokienez, besteren konturako langileentzat ezarritako lan-atsedenaldiekin bat etorriz, lanaldi partzialeko atsedenaldiak baliatzeari dagokionez izan ezik; kasu horretan, jardueraren murrizketa % 50eko ehunekoan baino ezin izango da egin.

• Onuradunak izango dira besteren konturako edo norberaren konturako langileak, sexua edozein dela ere, baldin eta alta-egoeran edo altaren pareko egoeran badaude, lan-kontratua eteteko aldiak hartzen badituzte, adingabea jaiotzeagatik edo zaintzeagatik baimena hartzen badute eta kasu bakoitzean eska daitezkeen gutxieneko kotizazio-aldiak egiaztatzen badituzte.
• Kasu berezia: jaiotza eta adingabearen zaintzagatiko prestazioa eskuratzeko ezarritako baldintza guztiak betetzen dituzten langileek, gutxieneko kotizazio-aldia izan ezik, sorospena jaso ahal izango dute jaiotza eta adingabearen zaintza ez-kontributiboagatik.

1. Egon afiliatuak edo afiliatuak eta altan edo egoeran altarekin parekatua, atsedenaldi bakoitzaren hasieran. 
2. Gutxieneko kotizazio-epea betetzea. Epe hau adinaren araberakoa da:

• Erditzean edo harrerako ebazpen administratibo edo judizialaren datan edo adopzioa gauzatzen duen ebazpen judizialaren datan langileak 21 urte baino gutxiago baditu:

  • Ez da gutxieneko kotizazio-epea eskatuko.

• Erditzean edo harrerako ebazpen administratibo edo judizialaren datan edo adopzioa gauzatzen duen ebazpen judizialaren datan langileak 21 urte beteta eta  26 urte baino gutxiago baditu:

  • 90 egun, kontratua egin aurreko 7 urteen barruan atsedenaldia hastea edo, bestela,
  • 180 egun kotizatu izana lan-bizitzan zehar, data hori baino lehen.

• Erditzean edo harrerako ebazpen administratibo edo judizialaren datan edo adopzioa gauzatzen duen ebazpen judizialaren datan langileak 26 urte beteta baditu:

  • 180 egun atsedenaldia hasi aurreko 7 urteen barruan edo, bestela,
  • 360 egun kotizatu izana lan-bizitzan zehar, data hori baino lehen.

• Kasu hauetan: ama biologikoak erditu aurretik atsedenaldiari ekiten dion jaiotzaAdina interesdunak atsedenaldia hasten denean duena izango da, eta erditzeko unea hartuko da erreferentziatzat gutxieneko kotizazio-aldia egiaztatzearen ondorioetarako.

• Honako kasu hauetan: nazioarteko adopzio, kontratuaren edo baimenaren etendura adopzioa eratzeko ebazpena eman aurretik hasten bada, adina atsedenaldia hasten denean beteta dagoena izango da, eta kotizazioko gutxieneko aldia egiaztatzeko ondorioetarako, kontratua suntsiarazten den unea hartuko da erreferentziatzat.

• Lanaldi partzialeko langileentzat, jaiotzagatiko eta adingabea zaintzeagatiko prestaziorako eskubidea sortzeko beharrezkoak diren kotizazio-aldiak egiaztatzeko, kontuan hartuko dira langilea lanaldi partzialeko kontratu batekin altan egon den aldiak, horietako bakoitzean egindako lanaldiaren iraupena edozein izanda ere.

• Honako hauei dagokienez: aldizkako langile finkoak, kontuan hartuko dira langilea aldizkako kontratu finko batekin altan egondako aldiak.

3. Langileak zuzenean ordaindu behar dituzten kuotak ordainduta edukitzea prestazio hori kotizazio jarraituak zenbatzearen ondorioz jasotzen bada ere, besteren konturako langileen erregimen batean.

Xede horietarako,  abuztuaren 20ko 2530/1970 Dekretuaren 28.2 artikuluan jasotako ordainketarako gonbitaren mekanismoa ezarriko da, prestazioa lortu duen unean onuradunaren Gizarte Segurantzaren Erregimena edozein izanda ere eta prestazioa sortzen deneko Gizarte Segurantzaren Erregimena edozein izanda ere.

Subsidioaren iraupena izaten diren atsedenaldien edota baimenen baliokidea izango da. Hala biltzen du Langileen Estatutuaren (LE) 48.4, 5 eta 6 artikuluak eta Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren (EPOE) 49 a) eta b) eta c) artikuluak.

• Periodos de descanso en relación al Estatuto de los Trabajadores (ET)

• Periodos de descanso en relación al Estatuto Básico del Empleado Público (EBEP)

Jaiotze kasuan

Sorospenerako eskubidea kasuan kasuko atsedenaldia hasten den egunetik aurrera izango da:

• Erditze edo atsedenaldia hasi den datatik bertatik, azken hau aurretik izan bada.
• Langileen Estatutuaren aplikazio-eremuan: Ama biologikoak atsedenaldia aurreratu ahal izango du, erditzeko aurreikusitako eguna baino 4 aste lehenago gehienez. Erditzea Osasun Zerbitzu Publikoaren amatasun-txostenean zehaztuko da. Erabaki hori amari dagokio.

Ama biologikoa aldi baterako ezintasun-egoeran badago, atsedenaldia eta dagokion sorospena erditzearen egunean hasiko dira beti.

Adopzio, adoptatzeko helburuarekin egiten den zaintza edo familia-harrera kasuan

• Bai adopzioa gauzatzen duen ebazpen judizialaren datatik aurrera, bai adopzio edo harrera helburuarekin egiten den zaintzarako hartzen den erabaki administratiboaren datatik aurrera.
• Nazioarteko adopzioa denean, gurasoek adoptatutakoaren jatorri herrialdera aurretiaz joan beharra dutenean, subsidioa adopzioa gauzatzen duen ebazpena baino 4 aste lehenago has daiteke.

Jaiotzagatiko eta adingabea zaintzeagatiko prestazio ekonomikoa dagokion oinarri arautzailearen ehuneko 100eko subsidioa izango da, eta honako hau izango da: egitate eragilearen aurreko hilabeteko gertakari arruntengatiko kotizazio-oinarria, zati kotizazio horri dagokion egun-kopurua.

Langileak hileko ordainsaria jasotzen duenean eta enpresan hilabete natural osoan altan egon denean, dagokion kotizazio-oinarria zati hogeita hamar eginen da.

Langilea gertaera eragilearen aurreko hilabetean sartu bada enpresan, oinarri arautzailea kalkulatzeko, atsedenaldia edo jaiotzagatiko eta adingabearen zaintzagatiko baimena hasi aurreko hilabeteari dagokion gertakizun arruntengatiko kotizazio-oinarria hartuko da kontuan.

Langilea gertaera eragilearen hilabete berean sartu bada enpresan, oinarri arautzailea kalkulatzeko hilabete horretako gertakizun arruntengatiko kotizazio oinarria hartuko da.

Lanaldi partzialeko langileen eta aldizkako langile finkoen kasuan, oinarri arautzailea zatiketa honen emaitza izango da: egitate eragilearen aurreko hilabetearen aurreko hamabi hilabete naturalen kotizazio-oinarrien batura zati hirurehun eta hirurogeita bost (edo kotizazio horiei dagozkien egun naturalen kopurua, aldia hamabi hilabetetik beherakoa bada).

Gizarte Segurantzako Norberaren Konturako Langileen edo Langile Autonomoen Araubide Bereziko langileentzat, jaiotzagatiko eta adingabea zaintzeagatiko prestazio ekonomikoa oinarri arautzailearen ehuneko 100eko subsidioa izango da. Subsidio horren eguneko zenbatekoa honela kalkulatuko da: egitate eragilearen aurreko sei hilabeteetan araubide berezi honetan egiaztatutako kotizazio-oinarrien batura zati ehun eta laurogei.

Era berean, Gizarte Segurantzako Itsasoko Langileen Araubide Bereziko bigarren eta hirugarren taldeetako norberaren konturako langileentzako espezialitateak jasotzen dira.

Erditze anizkoitzaren eta aldi berean adingabe bat baino gehiago adoptatzearen, adoptatzeko asmoz zaintzearen edo harreran hartzearen kasuan, subsidio berezi bat aitortuko da adopzio-helburuko zaintzan edo harreran dagoen seme-alaba edo adingabe bakoitzeko, bigarrenetik aurrera, lehenengoagatik jasotzea dagokionaren berdina, erditzearen edo adopzioa eratzen duen ebazpen judizialaren edo harreraren edo adopzio-helburuko zaintzaren erabaki administratiboaren ondorengo 6 asteetan.

Sorospen hori guraso, adoptatzaile, zaintzaile edo harreragileetako batek bakarrik jaso ahal izango du, eta horietako batek sorospena jaso ahal izatea aukeratu beharko du.

Sorospena ordainketa bakarrean ordainduko da, 6 asteko epearen amaieran.

Subsidiorako eskubidea ukatu, deuseztatu edo eten daiteke, baldin eta pertsona onuradunak:

• Laguntza lortzeko edo horri eusteko iruzur egiten badu.
• Atsedenaldiaren denboraldian norbere kontura edo besteren kontura lan egiten badu, lanaldi partzialaren erregimenean edo enplegu-aniztasun eta jarduera-aniztasun kasuetan subsidioa jaso ezean.

Subsidioa jasotzeko epea atsedenaldi denboraldiarekin bat etorriko da. Atsedenaldia, zehazki, lanaldi partzialetik edo subsidiorik eragiten ez duten lanetatik edo jardueretatik kanpokoa izango da.

• Nazioarteko adopzioaren kasuan, adopzioa gauzatutzat jotzeko behar den dokumentazioa eramaten ez duenean, 4 aste igaro badira atsedenaldiaren hasiera aurresan zuenetik. 
  

• Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (INSS) edo, hala badagokio,  Itsasoko Gizarte Institutua (ISM)

Atsedenaldien gehienezko iraupen-epeak igarotzeagatik.

Sorospenaren onuraduna eskatutako aldia bete aurretik bere borondatez lanera itzultzen bada. Lanera borondatez eta behar baino lehenago itzultzeak prestaziorako eskubidea iraungitzea dakar, ez bakarrik une horretan jasotzen ari dena, baita jasotzeke dagoena ere. Haurra erditu ondoren, adopzioa eratzen duen ebazpen judizialaren ondoren edo adopzio-helburuko zaintzari edo harrerari buruzko erabaki administratiboaren ondoren etenik gabeko sei asteak igaro arte ezin izango da lanera itzuli.

Onuradunaren heriotzagatik. Hala ere, beste gurasoak, adoptatzaileak, zaintzaileak edo hartzaileak baimen osoa edo, hala badagokio, geratzen den zatia erabili ahal izango du.

Onuraduna erretiroko edo ezintasun iraunkorreko pentsioduna izatea.

• Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (INSS), oro har.

• Itsasoko Gizarte Institutua (IGI), Gizarte Segurantzako Itsasoko Langileen Araubide Bereziaren aplikazio-eremuan sartzen diren langileak direnean.

Jaiotzagatiko eta adingabearen zaintzagatiko prestazioa eskatzen edo jasotzen duten pertsonei zuzendutako jakinarazpenak eta komunikazioak, prestazioaren ebazpenak barne, bitarteko elektronikoen bidez baino ez dira bidaliko.

Egoitza elektronikoko Jakinarazpen telematikoak atalaren bidez sar daiteke. Bideo honetan, zerbitzuaren funtzionamenduari buruzko informazioa duzu: https://youtu.be/KCuTpYlv0yE

Onuradunak

Adingabearen jaiotzagatiko eta zaintzagatiko subsidioaren onuradun izango dira besteren edo norberaren konturako langileak, baldin eta, jaiotza, adopzio, adopzio-helburuko zaintza edo familia-harrera gertatu ondoren, kasu orokorrean (kotizaziopekoa) adingabearen jaiotzagatiko eta zaintzagatiko prestazioa eskuratzeko ezarritako baldintza guztiak betetzen badituzte, ezarritako gutxieneko kotizazio-aldia izan ezik.

Zenbatekoa

Une bakoitzean indarrean dagoen ondorio askotarako errenta-adierazle publikoaren (IPREM) ehuneko 100 izango da, salbu eta dagokion oinarri arautzailea txikiagoa bada; kasu horretan, oinarri arautzailea hartuko da kontuan.

Iraupena

Prestazioaren iraupena nahitaezko atsedenaldiari dagokiona izango da. Atsedenaldi hori lanaldi osoan hartu beharko da nahitaez, etenik gabe, erditzearen, adopzioa eratzen duen ebazpen judizialaren edo adopzio-helburuko zaintzari edo harrerari buruzko erabaki administratiboaren ondoren.

Iraupen hori hamalau egun naturalez luzatuko da honako kasu hauetan:

1. Seme-alabaren jaiotza, adopzioa, adopzio-helburuko zaintza edo harrera familia ugarian edo, arrazoi hori dela-eta, familia ugariaren izaera hartzen duenean, Familia Ugariak Babesteko azaroaren 18ko 40/2003 Legean xedatutakoaren arabera.
2. Seme-alabaren jaiotza, adopzioa, adopzio-helburuko zaintza edo harrera guraso bakarra izateagatik edo adopzio-helburuko zaintzaile edo hartzaile bakarra egoteagatik.
3. Jaiotza, adopzioa, adopzio-helburuko zaintza edo harrera anizkoitza. Halakorik dagoela ulertuko da bi pertsona edo gehiago jaio, adoptatu, zaindu edo harreran hartzen direnean.
4. Atal honetan araututako subsidioaren onuradun den gurasoaren, adoptatzailearen, zaintzailearen edo harreragilearen, edo zaintza edo harreran hartutako semearen, alabaren edo adingabearen ehuneko bosteko desgaitasuna edo handiagoa izatea.

Subsidioaren onuradun bakoitzaren subsidioaren iraupena hamalau egun naturalez baino ezin izango da luzatu, nahiz eta aipatutakoetatik bi edo gehiago gertatu.