Onuradunak/Baldintzak

• Prestazio hau Gizarte Segurantzako Erregimen Orokorraren eta Itsasoko Langileen Erregimen Berezien, Langile Autonomo eta Ikatz-Meatzaritzako Erregimen Berezien babes-ekintzaren barne dago. Langile autonomoen berezitasunak:

Lan-istripu eta laneko gaixotasunen kontingentziengatiko babes-ekintzaren borondatezko hobekuntzaren barne beharko dute izan, eta gainera, aurretiaz edo aldiberean, aldi baterako ezintasunagatiko prestazioaren estaldura aukeratu izana.

Kuoten ordainketan egunean beharko dute izan.

Istripu (laneko zein lanez kanpoko) edo gaixotasunagatiko (arrunta edo lanekoa) ezintasuna denean ezberdindu behar da.

• Istripua denean, istripua izan zuenean langilearen ohiko jarduera hartuko da ohiko jardueratzat.
  
• Gaixotasuna denean (arrunta edo lanekoa), ezintasun iraunkorra eragin zuen aldi baterako ezintasuna hasi dataren aurreko 12 hilabeteetan langilearen ohiko jarduera hartuko da kontuan.
  
  

Ezintasuna lan-istripu edo laneko gaixotasunak eragin badu, ez da kotizazio epea eskatuko, lanez kanpoko istripuagatiko erabateko ezintasun iraunkorra edo baliaezintasun handia denean eta langilea altan edo altaren pareko egoeran ez zen kasuetan izan ezik; kasu hauetan, 15 urteko epe generikoa eta azken 10 urteetan 3 urteko kotizazioko epe berezia eskatuko zaio langileari.

Eskatutako gutxieneko kotizazio epea egiaztatzeko, generikoa zein berezia, "kuota-egunak" zenbatuko dira (aparteko pagak).

Ezintasun iraukorra , ezintasuna eragiten duten lesioen egiaztapena prestazioa jasotzeko aitorpenarekin batera doanean baino ez da izango, ezarritako baldintzak beteaz (kotizazio epea,...).

Ondorioz, ez da izango inolako gradutan ezintasun iraunkorra aitortzerik, langileak gainontzeko baldintzak egiaztatu ezean prestazio ekonomikorako eskubidea izateko.

Langileak ABEren  gehienezko epea (545 egun) agortu ez badu, epea amaitzeko falta diren egunak kotizatuen parekotzat hartuko dira, gutxienezko kotizazio epea betetze aldera.

10 urteetako epea, eta hauen barne gutxienez, eskatu kotizazio epearen bosta izan beharko da, atzerantz zenbatuko da, kotizatzeko beharra eten zeneko datatik.

Pentsio hori jasotzeko baldintzetako bat da erretiroa jasotzeko adina bete ez izana; hala ere:

• Pentsioa lan istripu edo lanbide gaixotasun baten ondorio bada, ezintasun iraunkorreko pentsioa jaso ahalko da, nahiz eta gertaera eragilearen datan langileak erretiroa jasotzeko adina izan eta Gizarte Segurantzaren sistemako erretiro pentsioa jasotzeko gainontzeko baldintzak bete.
  
• Pentsioa lanez kanpoko istripu baten edo gaixotasun arrunt baten ondorio bada, eta gertaera eragilearen datan (ABE, EVI edo, hala balegokio, eskaera) sistemako erretiro pentsioa jasotzeko baldintzak betetzen ez baditu, langileak ezintasun iraunkorraren pentsioa jasotzeko eskubidea izango du, eta zenbatekoa zehazteko oinarri arautzaileari erretiro pentsioa jasotzeko momentu bakoitzean ezarritako gutxieneko kotizazio epeari dagokion ehunekoa ezarriko zaio (%50).

Honetarako, jarduera eta /edo kotizaziopeko langabeziagatiko kotizazioak baino ez dira baliagarriak izango.

Hitzarmen-berezia formalizatzen bada, behin hasierako ebazpen ukatzailea ebatzita, kotizazio hauek ezin dira zenbatu eza  egiaztatzeko langilearen egoera klinikoa EBTk proposatutakoaren parekoa bada.

Oinarri arautzailearen %55 delakoa, %20 areagotu daiteke, 55 urtetik gorako langileen kasuan, ezgaitasun iraunkor osoan direnen kasuan, adina, prestakuntza orokor edo berezi eza eta bizilekuaren gizarte mailako eta lan gorabeherak direla eta, ohiko jardueratik kanpo, lanposturen bat eskuratzeko arazoak aurreikusten direnean.

Norbere konturako langileen kasuan, pentsioduna ezingo da nekazaritza edo itsas arrantza ustiapeneko establezimendu edo merkataritza edo industria establezimendu bateko titularra izan, hots, jabea, errentari, gozamenduna edo antzekoa.