Osasun publikoko prestazioa herri administrazioek herritarren osasuna zaintzeko, babesteko eta sustatzeko antolatutako ekimenen multzoa da. Zientziak, gaitasunak eta jarduerak konbinatzen ditu, pertsona guztien osasuna zaintzeko eta hobetzeko, talde edo gizarte ekintzen bidez.

Osasun publikoko prestazioak osotasunean gauzatuko dira, administrazioen osasun publikoko egituretatik eta NOSren lehen mailako arreta azpiegituratik abiatuta.

Lehen mailako arreta arretaren oinarrizko eta hasierako maila da, orokortasuna eta jarraitutasuna bermatzen duena gaixoaren bizitza osoan zehar, eta kasuen kudeatzailea eta koordinatzailea, fluxuen erregulatzailea izateaz gain. Osasuna sustatzea, osasun heziketa, gaixotasunak prebenitzea, osasuna zaintzea eta berreskuratzea, bai eta errehabilitazio fisikoa eta gizarte lana ere hartzen ditu, besteak beste.

Lehen mailako arretak osasun arazoak eta faktore zein jarrera arriskutsuak tratatzea hartzen du barnean.

Arreta espezializatuak laguntza-jarduerak, diagnostikoak, terapeutikoak eta errehabilitazioko eta zaintzakoak hartzen ditu, eta baita osasuna sustatzekoak, osasun hezkuntzakoak eta gaixotasunen prebentziokoak ere, maila honetan egitea komenigarriak direnean. Arreta espezializatuak bermatuko du pazientearentzako arreta integralaren jarraitutasuna, behin lehen mailako arretaren posibilitateak gaindituta eta arreta hori maila horretara itzuli ahal izan arte.

Arreta espezializatua kanpo-kontsultetan eta eguneko ospitalean ematen da, betiere pazientearen egoerak horretarako aukera ematen badu. 

Larrialdiko arreta berehalako osasun arreta beharrezkoa duen egoera klinikoko kasuan dagoen gaixoari ematen zaiona da. Osasun zentroetan zein haietatik kanpo emango da, gaixoaren etxean barne eta eguneko 24 orduetan, medikuen eta erizainen bitartez, beste profesionalen laguntzarekin.

Prestazio farmazeutikoak honako hauek hartzen ditu barnean: medikamentuak eta osasun-produktuak, eta pazienteek beren behar klinikoetarako modu egokian jaso ditzaten bideratutako jarduera-multzoa, bakoitzaren eskakizunen araberako dosi zehatzetan, denbora-tarte egokian eta haientzat eta komunitatearentzat ahalik eta kostu txikienarekin.

Prestazio farmazeutiko anbulatoriotzat hartuko da pazienteari errezeta medikoaren edo ospitalearen agindu baten bidez, bulego edo farmazia-zerbitzuen bidez ematen dena.

Prestazio farmazeutiko anbulatorioak erabiltzailearen ekarpenaren mende egongo da, sendagaia edo osasun-produktua ematen den unean gauzatuko da, eta gehienez, urtero eguneratuko den errenta-mailaren proportzionala izango da.

Oro har, erabiltzailearen ekarpenaren ehunekoak eskema honi jarraituko dio:

1. Erabiltzaileen eta haien onuradunen PSPren % 60, oinarri likidagarri orokorraren eta Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren (PFEZ) aitorpenaren aurrezkiaren laukian idatzitako errenta 100.000 eurokoa edo hortik gorakoa bada.
2. PSPren % 50, asegurudun aktiboaren izaera duten pertsonentzat eta haien onuradunentzat, errenta 18.000 eurokoa edo hortik gorakoa edo 100.000 eurotik beherakoa bada, oinarri likidagarri orokorreko eta PFEZen aitorpenaren aurrezkiaren laukian idatzitakoa laukian.
3. % 40, asegurudun aktiboaren izaera duten pertsonentzat eta haien onuradunentzat, aurreko a. edo b. ataletan ez badaude.
4. PSPren % 10, Gizarte Segurantzaren pentsiodun moduan asegurudunaren izaera badute, a. ataleko pertsonak izan ezik.
5. PSParen % 40 Espainian egoiliar gisa erregistratuta edo baimenduta ez dauden atzerritarrentzat, maiatzaren 28ko 16/2003 Legearen 3 ter artikuluan aipatutakoentzat.
   

Tratamendu kronikoen jarraitutasuna bermatzeko eta iraupen luzeko tratamenduak dituzten paziente pentsiodunen ekitate-maila handia bermatzeko, ehuneko orokorrek ekarpen-muga maximoak izango dituzte kasu hauetan:

1. PSParen % 10 ekarpen murriztuko ATC taldeetako medikamentuetan (medikamentuen sailkapen anatomikoa ATC sailkapen-sistemara egokitzen duen urriaren 31ko 1348/2003 Errege Dekretuaren III. eranskina), gehienez 4,24 euroko ekarpena eginda.

2. Gizarte Segurantzaren pentsiodun gisa jasota dauden asegurudun pertsona eta haien onuraduna, oinarri likidagarri orokorreko eta PFEZen aitorpenaren aurrezkiaren laukian 18.000 eurotik beherako errenta aitortuta badute, edo c. edo d. ataletan ez daudenak, gehienez, 8,23 euroko ekarpenarekin hilean.
3. Gizarte Segurantzaren pentsiodun gisa jasota dauden asegurudun pertsona eta haien onuraduna, oinarri likidagarri orokorreko eta PFEZen aitorpenaren aurrezkiaren laukian 18.000 eurotik gorako eta 100.000 eurotik beherako errenta aitortuta badute, gehienez, 18,52 euroko ekarpenarekin hilean.
4. Gizarte Segurantzaren pentsiodun gisa jasota dauden asegurudun pertsona eta haien onuraduna, oinarri likidagarri orokorreko eta PFEZen aitorpenaren aurrezkiaren laukian 100.000 eurotik gorako errenta aitortuta badute, gehienez, 61,75 euroko ekarpenarekin hilean.

Zenbateko horiek gainditzen dituzten ekarpenak itzuliko ditu dagokion autonomia-erkidegoak, gehienez, sei hilez behin.

Ez dute ekarpenik egin beharko kategoria hauetako batean dauden erabiltzaileek eta haien onuradunek:

1. Sindrome toxikoa dutenek eta desgaitasunen bat duten pertsonek, berariazko arautegian jasotako kasuetan.
2. Gizarteratzeko errentak jasotzen dituzten pertsonek.
3. Kotizaziorik gabeko pentsioak jasotzen dituzten pertsonek.
4. Langabezia-laguntza jasotzeko eskubidea galdu duten langabeek, egoera horretan jarraitzen duten bitartean.
5. Lan istriputik edo lan gaixotasun profesionaletik eratorritako tratamenduak dituzten pertsonak.
6. Bizitzeko gutxieneko diru-sarreraren onuradunek.
7. % 33ko edo hortik gorako desgaitasun aitortua duten adingabeek.
8. Seme-alabengatiko edo familia-harrerako erregimenean, iraunkorrean zein adopzioa helburu duen zaintzan hartutako adingabeengatiko Gizarte Segurantzaren prestazio ekonomikoa jasotzen dutenek.
9. Gizarte Segurantzako pentsiodunek, baldin eta urteko errenta 5.635 eurotik beherakoa bada, likidazio-oinarri orokorraren eta Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren aitorpenaren aurrezkiaren laukitxoan ageri den moduan, eta aitorpena aurkeztera beharturik ez badaude, 11.200 eurotik beherako urteko errenta jasotzen dutenek.
   

Estatuko Funtzionario Zibilen Mutualitate Nagusian, Indar Armatuen Institutu Sozialean eta Mutualitate Judizial Nagusian dauden pertsonen ekarpen-maila % 30ekoa izango da, oro har, eta lan istripuaren eta lanbide gaixotasunaren ondoriozko tratamenduak dituztenentzat aurreikusitako salbuespena aplikatuko zaie, eta pentsiodunei, berriz, PSParen % 10ekoa, AT taldeetakoak diren botiketan, gehienez ere 4,24 euroko ekarpena eginez.

Prestazio ortroprotesikoa inplantatu daitezkeen edo ezin diren osasun produktuak erabiltzean datza, haien helburua gorputzaren egitura bat osorik edo haren zati bat ordezkatzeko edo haren funtzioa aldatzea, zuzentzea edo erraztea denean. Gaixoaren bizi-kalitatea eta autonomia hobetzeko beharrezkoak diren elementuak sartzen dira.

Osasun-zerbitzuek ordainduko dute prestazio hau, edo diru-laguntzak emango dira, Osasun administrazioko erakunde eskudunek ezarritako kasuetan eta bertan ezarritakoari jarraiki.

 Produktu dietetikoetarako prestazioak sortzetiko hainbat arazo metaboliko dituzten pertsonei tratamendu dietoterapeutikoak emateko produktu dietetikoak hartzen ditu eta baita haien egoera klinikoaren ondorioz, ohiko elikagaiekin beraien elikadura beharrei erantzutea ezinezkoa zaien gaixoen kasuan, elikadura enterala behar dutenentzat ere.

Osasun-zerbitzuek ordainduko dute prestazio hau, edo diru-laguntzak emango dira, Osasun administrazioko erakunde eskudunek ezarritako kasuetan eta bertan ezarritakoari jarraiki.

Osasun garraioa, pertsona desgaituentzat erabilerraza beharko duena izan, gaixoak arrazoi klinikoak direla eta, garraiobide ohikoetan joan-etorriak egitea ezinezkoa denean erabiliko da. 

Osasun-administrazio eskudunek erregelamenduz ezartzen dituzten arauen arabera emango da prestazio hori.

Arau honetan ezarritako zerbitzu-zorroen eskaintzatik prestazioak jasoko dituzten pertsonek osasun eta arretaren inguruko informazioa eta dokumentazioa jasotzeko eskubidea izango dute, azaroaren 14ko 41/2002 Legearen arabera, gaixoaren autonomia arautzen duen oinarrizkoa, eta informazio zein dokumentazio kliniko arloan dituen eskubideen eta betebeharren ingurukoa, baita datu pertsonalak babesteko gaietan indarrean dagoen araudia ere.

Era berean, Osasun Sistema Nazionalaren erabiltzaileek eskubide hauek izango dituzte:

• Osasun arretarekin jarraitzeko beharrezkoa den informazioa eta administrazio-prozeduren tramitazioa, beharrezkoa denean.

• Baja, egiaztatze, alta eta gainerako txosten edo dokumentu klinikoak igortzea, ezgaitasuna edo beste eraginak baloratzeko.

• Jaiotza, heriotza eta gainerakoak Erregistro Zibilerako dokumentatzea edo ziurtatzea.