Traballadores desprazados

Os traballadores desprazados aos países aos que se segue a aplicar o Regulamento 1408/71 estarán sometidos como norma xeral á lexislación de seguridade social do país no que realicen o seu traballo, xa sexa unha actividade por conta allea ou por conta propia.

Non obstante, cando se trata de traslados temporais, poden manter a lexislación española de seguridade social baseándose nos termos e requisitos que se indican a continuación:

Aplícanse as normas establecidas nos artigos 14 a 17 do Regulamento CEE 1408/71 nos seguintes supostos:

Para os desprazamentos anteriores ao 01/05/2010.
Para os desprazamentos de traballadores nacionais de terceiros países (todos os países a excepción dos da Unión Europea), que se despracen ao Reino Unido.
Para os desprazamentos que se realicen antes do 01/04/2012 a Suíza, de traballadores nacionais de Suíza ou da Unión Europea.
Para os desprazamentos que se realicen antes do 01/06/2012 aos países do Espazo Económico Europeo, de traballadores nacionais dun destes países ou da Unión Europea.
Para os desprazamentos que sexan continuación doutro anterior tramitado en aplicación dos artigos 14.2a). 14.2b), 14 bis.2) e 16.2 do Regulamento CEE 1408/71, de conformidade co establecido no artigo 87.8 do Regulamento CE 883/04.

Desprazamento inicial

Este trámite é o mesmo para todos os traballadores por conta allea ou por conta propia, independentemente do réxime ao que pertenzan. (Réxime Xeral, Réxime especial dos traballadores por conta propia, Réxime especial dos traballadores do mar ou Réxime especial agrario).

Efectuarase cando se prevea que o traslado ou desprazamento vai ser inferior a un ano. Se se sabe que vai ser superior a un ano, realizarase o trámite que se indica no apartado "Outras prórrogas".

Os traballadores que exercen unha actividade por conta allea ao servizo dunha empresa en España que os despraza ao territorio doutro país comunitario para realizar o seu traballo e os traballadores que normalmente exercen unha actividade por conta propia en España e que se despracen temporalmente a outro país comunitario para realizar alí esa actividade solicitarán ante a Dirección Provincial da Tesourería Xeral da Seguridade Social ou administracións dela a expedición do formulario E-101 "Certificado de lexislación aplicable".

Formulario que hai que tramitar

A empresa ou traballador por conta propia efectuarán a súa solicitude mediante o modelo TA.300 "Solicitude de información sobre a lexislación de Seguridade Social aplicable". (Un só exemplar)

A Dirección Provincial ou Administración correspondente expedirá o formulario E.101 no que se certifica que o traballador continúa sometido á lexislación española de Seguridade Social durante o seu desprazamento a un país membro da Unión Europea ou do Espazo Económico Europeo ou a Suíza e, en consecuencia, está exento de cotizar á Seguridade Social do país respectivo.

Ademais deste formulario o traballador deberá dispoñer da tarxeta sanitaria europea (TSE ) en vigor, para recibir a asistencia sanitaria no país de emprego.

Período que hai que autorizar

O período do desprazamento non poderá ser superior a doce meses

Prórroga ordinaria

Se transcorrido o período máximo de desprazamento inicial, é dicir, doce meses, o traballador por conta allea ou por conta propia debe continuar exercendo a súa actividade no outro país, a empresa ou traballador por conta propia deberá solicitar a prórroga do mantemento da lexislación española de Seguridade Social.

Tamén é posible solicitar esta prórroga cando non se esgotou o período máximo do desprazamento inicial pero se prevé que a estancia no outro país será superior ao tempo que queda para esgotar o prazo máximo e inferior a doce meses.

Formulario que hai que tramitar

O empresario ou traballador por conta propia deberán cubrir a parte A do formulario E-102, "Prórroga de desprazamento ou de actividade non asalariada", en cuadriplicado exemplar (para os traballadores por conta allea) ou triplicado exemplar (os traballadores por conta propia) e remitilo, ben á Tesouraría Xeral da Seguridade Social -Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión do Sistema RED- ou ben, á Institución designada do país de emprego. Esta, unha vez expresada a súa conformidade na parte B do formulario, devolverá dous exemplares ao empresario solicitante ou un ao traballador por conta propia e remitirá outro á Tesourería Xeral da Seguridade Social como Institución designada para España.

Ademais deste formulario, o traballador deberá dispoñer da tarxeta sanitaria europea (TSE) en vigor, para recibir a asistencia sanitaria no país de emprego.

Período que hai que autorizar

O período da prórroga non poderá ser superior a doce meses.

Outras Prórrogas

Pódense solicitar novas prórrogas nas seguintes circunstancias:

Cando desde o inicio do desprazamento se prevea que este vai ser superior a doce meses.

Se transcorrido o período autorizado no desprazamento inicial se prevé que a estancia no outro país vai ser superior a doce meses.

Se transcorrido o período máximo da primeira prórroga (doce meses), o traballador debe continuar a súa estancia no outro país.

Se non esgotou o período máximo da primeira prórroga e a súa estancia no outro país vai ser superior ao tempo que lle reste para completar os doce meses.

Para regularizar a situación dos traballadores desprazados que no momento do seu desprazamento non solicitaron a tramitación do procedemento ou daqueles cuxo procedemento foi incorrecto.

Cando se trate de traballadores de medios de comunicación ou de liñas aéreas desprazados aos países cos que se estableceron acordos excepcionais.

Formulario que hai que tramitar

A tramitación das solicitudes doutras prórrogas lévase a cabo pola Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión do Sistema RED da Tesourería Xeral da Seguridade Social.

A empresa ou traballador por conta propia efectuarán a súa solicitude mediante o modelo TA.300 "Solicitude de información sobre a lexislación de Seguridade Social aplicable".(Un só exemplar)

Cando o desprazamento se realice a Francia, cómpre achegar tamén o cuestionario que solicita o organismo competente dese país para poder efectuar o trámite correspondente.

Dada a conformidade por parte da Seguridade Social do país respectivo, a Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión do Sistema RED da Tesourería Xeral da Seguridade Social expedirá o formulario E-101 que acredita que o traballador continúa sometido á Seguridade Social española durante o período autorizado.

Ademais deste formulario, o traballador deberá dispoñer da tarxeta sanitaria europea (TSE) en vigor, para recibir a asistencia sanitaria no país de emprego.

Período que hai que autorizar

Aínda que non haxa un límite de tempo establecido legalmente, como norma xeral, este período non pode superar os cinco anos, incluíndo o tempo autorizado no desprazamento inicial (E-101) e a prórroga ordinaria (E-102).

Outros desprazamentos

1) Traballadores que exercen unha actividade por conta allea no territorio de dous ou máis Estados membros

A) Os traballadores por conta allea que se dedican ao transporte internacional de pasaxeiros ou de mercadorías por vía férrea, por estrada, por aire ou por navegación interior estarán sometidos á lexislación española da Seguridade Social se a empresa ten a súa sede principal en España. Se non fose este o caso, isto é, a empresa non ten a súa sede nin sucursal en España, pero os traballadores exercen principalmente a actividade neste país, e residen nel, tamén estarán sometidos á lexislación española.

Para os seus desprazamentos polos países da Unión Europea do EEE ou Suíza solicitarán ante a Dirección Provincial da Tesouraría Xeral da Seguridade Social ou Administracións desta a expedición do formulario E-101, "Certificado de lexislación aplicable".

A empresa efectuará a súa solicitude mediante o modelo TA.300 "Solicitude de información sobre a lexislación de Seguridade Social aplicable". (Un só exemplar)

Ademais deste formulario o traballador deberá dispoñer da tarxeta sanitaria europea (TSE ) en vigor, para recibir a asistencia sanitaria no país de emprego.

B) Os traballadores por conta allea non incluídos no apartado anterior, con residencia fixa en España que exercen normalmente a súa actividade en máis dun Estado membro, que por manter durante os seus desprazamentos a residencia española están sometidos á lexislación española de Seguridade Social, solicitarán ante a Dirección Provincial da Tesourería Xeral da Seguridade Social ou Administracións da mesma expedición do formulario E-101, "Certificado de lexislación aplicable".

A empresa efectuará a súa solicitude mediante o modelo TA.300 "Solicitud de información sobre a lexislación de Seguridade Social aplicable".(Un só exemplar)

O formulario expedido pola dirección provincial ou administración correspondente certifica que o traballador continúa sometido á lexislación española de Seguridade Social durante os seus desprazamentos a outros países membros da Unión Europea e, en consecuencia, está exento de cotizar á Seguridade Social do país respectivo.

Se se trata de traballadores estranxeiros con permiso de residencia en España, o período que se autoriza no formulario E-101 non pode ser superior ao do seu permiso de residencia.

2) Traballadores que exercen unha actividade por conta allea no territorio de dous ou máis Estados membros

Os traballadores por conta propia, con residencia fixa en España, que exercen normalmente a súa actividade en máis dun Estado membro, sometidos á lexislación española de Seguridade Social por manter a residencia en España durante os seus desprazamentos, solicitarán ante a Dirección Provincial da Tesourería Xeral da Seguridade Social ou administracións desta a expedición do formulario E-101, "Certificado de lexislación aplicable".

O traballador por conta propia efectuará a súa solicitude mediante o modelo TA.300 "Solicitude de información sobre a lexislación de Seguridade Social aplicable". (Un só exemplar)

O formulario expedido pola dirección provincial ou administración correspondente certifica que o traballador continúa sometido á lexislación española de Seguridade Social durante os seus desprazamentos a outros países membros da Unión Europea e, en consecuencia, está exento de cotizar á Seguridade Social do país respectivo.

Exemplos para incluír nos apartados 1) e 2)

Pódeselles aplicar, segundo exerzan a actividade por conta allea ou por conta propia, respectivamente, aos seguintes grupos de traballadores:

Aos artistas cando van de xira polos diferentes países comunitarios.
Aos toureiros con residencia en España, cando contratados por empresarios españois ou por empresarios estranxeiros, efectúan corridas de touros noutros países comunitarios.
Aos deportistas que participan nas competicións deportivas que se celebran en países membros.
Aos traballadores que, por motivo do seu traballo, deban realizar constantes viaxes a outras empresas situadas no territorio dos países membros, sempre que o exercicio desa actividade implique a inclusión no sistema da Seguridade Social dese país.
Aos traballadores que asisten a congresos, convencións e feiras de mostras, sempre que o exercicio desa actividade implique a inclusión no Sistema de Seguridade Social dese país.
Aos guías turísticos.
Os transportistas por conta propia han de tramitar a solicitude dos seus desprazamentos a través do formulario E-101 en aplicación do artigo 14 bis.2 do Regulamento CEE 1408/71.

3) Traballadores que exercen simultaneamente unha actividade por conta allea e unha actividade por conta propia no territorio de diferentes Estados membros

Traballadores que exercen unha actividade por conta allea en España e por conta propia noutro país membro.

Agás as excepcións especiais que se especifican no apartado seguinte, os traballadores que exercen unha actividade por conta allea en España e, á súa vez, unha actividade por conta propia noutro Estado membro, están sometidos só á lexislación española de Seguridade Social. Se exercese a actividade por conta allea en máis de dous países, actuaríase conforme ao establecido no apartado anterior.

Neste suposto, a Tesourería Xeral (Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión do Sistema RED ) expedirá a solicitude do traballador o formulario E-101, "Certificado de lexislación aplicable." O artigo que haberá que anotar no formulario é o 14.quater do Regulamento CEE 1408/71.

Este formulario acredita que o traballador está sometido á lexislación española de Seguridade Social.

Excepcións

Os traballadores que exercen unha actividade por conta allea en España e, simultaneamente, exerzan unha actividade por conta propia en Bélxica, a República Checa, Dinamarca, Estonia, Francia, Italia, ou en Chipre, Malta, Portugal, Finlandia, Eslovaquia, Suecia, Islandia, Liechtenstein, Noruega ou Suíza ou unha actividade por conta propia agrícola en Alemaña, ou unha actividade non asalariada en Grecia, estarán sometidos á lexislación española de Seguridade Social como traballadores por conta allea e á do país onde exercen a súa actividade por conta propia.

Traballadores que exercen unha actividade por conta propia en España e por conta allea noutro país membro.

Se os traballadores residen en España deben cotizar nos dous países.

4) Traballadores ao servizo das misións diplomáticas ou oficinas consulares e persoal doméstico privado ao servizo destes traballadores

Para os traballadores españois que exercen a súa actividade nas misións diplomáticas ou oficinas consulares españolas nos distintos países comunitarios ou para o persoal doméstico (tamén español) ao servizo privado destes traballadores e que no prazo dos tres meses seguintes ao inicio da actividade optan pola Seguridade Social española, a Tesourería Xeral da Seguridade Social (Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión de Sistema RED) expedirá a solicitude do interesado ou do Organismo que lles contratou o formulario E-103, "Exercicio do dereito de opción", unha vez comprobada a súa alta no réxime xeral dentro do organismo contratante. O artigo aplicable é o 16.2 do Regulamento 1408/71.

O formulario, que haberá que cubrir en triplicado exemplar, expídese sen límite de tempo.

Só poden exercer o dereito de opción pola Seguridade Social española, os nacionais españois.

5) Axentes auxiliares das Comunidades Europeas

Para os traballadores contratados como axentes auxiliares en Organismos da Unión Europea e que optan pola lexislación española de Seguridade Social, a Tesourería Xeral da Seguridade Social (Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión do Sistema RED) expedirá, a solicitude do organismo que os contratou, o formulario E-103, "Exercicio do dereito de opción", unha vez comprobada a súa alta no réxime xeral dentro do organismo contratante. O artigo aplicable é o 16.3 do Regulamento CEE 1408/71.

O formulario, que haberá que cubrir en triplicado exemplar, expídese por toda a duración do contrato.

6) Funcionarios incluídos no Réxime Xeral

Para os funcionarios que se despracen para exercer a súa actividade a un organismo europeo, cuxa situación administrativa sexa "servizo activo", a Tesourería Xeral da Seguridade Social (Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión do Sistema RED expedirá a solicitude da Administración da que dependen, o formulario E-101, "Certificado de lexislación aplicable". Xunto a este formulario acompañarase o xustificante da Comisión de Servizos no outro país. O artigo que haberá que anotar no formulario é o 13.2.d) do Regulamento CEE 1408/71. A solicitude efectuarase no modelo TA.300.

O formulario E.101 expídese para toda a duración do desprazamento.

7) Funcionarios de Réximes Especiais

A competencia para a expedición do formulario E-101 aos funcionarios de réximes especiais, corresponde á Administración da que dependen.

8) Traballadores desprazados ás Delegacións das Comunidades Autónomas en Bruxelas

Aos traballadores que prestan os seus servizos como laborais nas Delegacións ou Oficinas das Comunidades Autónomas en Bruxelas, a excepción do País Vasco, considéranse persoal asimilado a funcionario para os efectos do Regulamento 1408/71 e a Tesourería Xeral da Seguridade Social (Subdirección Xeral de Afiliación, Cotización e Xestión do Sistema RED expedirá a solicitude da Administración da que depende o formulario E-101 por todo o período do seu desprazamento.

A solicitude efectuarase no modelo TA.202.

9) Traballadores do Instituto Cervantes

Para os traballadores desprazados polo Instituto Cervantes expídese o formulario E-103, para todo o período do seu desprazamento.

Atención:

Os traballadores desprazados, ademais do formulario de lexislación aplicable (E-101 ou E-102 segundo corresponda), deberán dispoñer da tarxeta sanitaria europea en vigor.

Se se tramitou o formulario E-103 deberase solicitar no Instituto Nacional da Seguridade Social (nos Centros de Atención e Información da Seguridade Social máis próximo ao seu domicilio) o formulario E-106 para recibir a prestación de asistencia sanitaria no país de emprego.

Supostos especiais

Traballadores contratados en España para desprazados

Cando unha empresa española contrate a traballadores para ser desprazados a outro Estado membro so se poderá emitir o formulario E-101 se se cumpren os seguintes requisitos:

O traballador que vai ser desprazado debe estar afiliado e ter cotizacións en calquera réxime da Seguridade Social española. Se se trata de traballadores que non estivesen sometidos a ningunha Seguridade Social, aplicaráselles a lexislación española de Seguridade Social sempre e cando sexan traballadores con residencia legal en España. O período que se autoriza no formulario E-101 "Certificado de lexislación aplicable", non pode ser superior ao do contrato de traballo ou ao do seu permiso de residencia.

Subsistencia do vínculo orgánico entre a empresa contratante e o traballador durante todo o período do desprazamento.

A empresa española ten que exercer a actividade en España.

Se o traballador contratado por unha empresa española para exercer a súa actividade noutro país, no momento da súa contratación non residía en España, non se lle aplica a lexislación española de Seguridade Social, e queda sometido á do país onde vaia exercer a actividade.

Traballadores contratados por empresas estranxeiras para exercer a actividade en España.

Os traballadores contratados por empresas estranxeiras, con obxecto de desenvolver a actividade en España, estarán sometidos á lexislación española de Seguridade Social se residían en España antes da súa contratación. Estes traballadores non se consideran traballadores desprazados e aplícaselles a norma xeral de quedar sometidos á lexislación de Seguridade Social do país onde desenvolven a súa actividade.

A empresa estranxeira solicitará ante a Dirección Provincial da Tesouraría Xeral ou Administración que corresponda un código de conta de cotización para inscribir a empresa e dar de alta o traballador na Seguridade Social española.