Contía / Aboamento

A contía da pensión de IPT obtense de aplicar unha porcentaxe á base reguladora (BR) que corresponda, segundo a causa que orixine a incapacidade.

Se deriva de enfermidade común, a contía da pensión  non poderá resultar inferior ao 55% da base mínima de cotización para maiores de 18 anos, en termos anuais, vixente en cada momento.

• Norma xeral:
  
  55 % da BR. Esta porcentaxe pode incrementarse nun 20 % máis para os maiores de 55 anos cando, pola súa falta de preparación xeral ou especializada e circunstancias sociais e laborais do lugar de residencia, se presuma a dificultade de obter emprego en actividade distinta da habitual.
  
• Nos casos en que o traballador, alcanzada a idade ordinaria de xubilación ou máis anos, acceda á pensión de IPT derivada de continxencias comúns, por non reunir os requisitos para acceder á pensión de xubilación:
  
  A porcentaxe aplicable será a que corresponda ao período mínimo de cotización que estea establecido, en cada momento, para o acceso á pensión de xubilación. Actualmente, esta porcentaxe é do 50 %, que se aplicará á BR correspondente.

• Nos casos de accidente de traballo ou enfermidade profesional, a prestación aumentarase, segundo a gravidade da falta, dun 30 % a un 50 % cando a lesión a produzan máquinas, artefactos ou en instalacións, centros ou lugares de traballo que carezan dos dispositivos de precaución regulamentarios, os teñan inutilizados ou en malas condicións, ou cando non se observen as medidas de seguridade e hixiene no traballo, ou as elementais de salubridade ou as de adecuación persoal a cada traballo, tendo en conta as súas características e a idade, sexo e demais condicións do traballador. Esta recarga recae directamente sobre o empresario infractor.
  
  Non será de aplicación aos empregados de fogar a recarga das prestacións económicas en caso de AT e EP por falta de medidas de prevención de riscos laborais.

Mantemento transitorio do complemento por maternidade

As persoas que, o 4-2-2021, estivesen a percibir o complemento por maternidade por achega demográfica, manterán o seu percibo.

A percepción do complemento de maternidade será incompatible co novo complemento de pensións contributivas para a redución da fenda de xénero, podendo optar as persoas interesadas entre un ou outro.

Se o outro proxenitor dalgún dos fillos ou fillas que deu dereito ao complemento de maternidade, solicita o complemento de pensións contributivas e correspóndelle percibilo, a contía mensual que se recoñeza deducirase do complemento por maternidade, con efectos económicos dende o primeiro día do mes seguinte ao da resolución, sempre que esta se dite dentro dos seis meses seguintes á solicitude ou, no seu caso, ao recoñecemento da pensión que a cause; pasado o devandito prazo, os efectos produciranse dende o primeiro día do sétimo mes seguinte a esta.

Complemento para a redución da fenda de xénero

O complemento de pensións contributivas para a redución da fenda de xénero, substitúe o complemento por maternidade por achega demográfica por un complemento dirixido á redución da fenda de xénero, co que  se persegue reparar o dano que sufriron ao longo da súa carreira profesional as mulleres por asumir un papel principal na tarefa dos coidados dos fillos que se proxecta no ámbito das pensións.

O cálculo da base reguladora (BR) será diferente segundo a causa que orixine a incapacidade permanente:

Se a incapacidade deriva de enfermidade común:

• Traballador maior de 52 anos e menor de 65 na data do feito causante:
  
  1. Atoparase o cociente que resulte de dividir por 112 as bases de cotización do interesado durante os 96 meses inmediatamente anteriores ao mes previo ao do feito causante. O cómputo das devanditas bases realizarase conforme as seguintes regras:
     • As bases dos 24 meses anteriores ao mes previo ao do feito causante compútanse no seu valor nominal.
     • As restantes bases actualizaranse de acordo coa evolución do IPC, dende os meses a que aquelas correspondan ata o mes inmediato anterior a aquel en que se inicie o período de bases non actualizables a que se refire o parágrafo anterior.
       
  2. Ao resultado obtido, aplicaráselle a porcentaxe que corresponda en función dos anos de cotización, segundo a escala prevista para as pensións de xubilación, considerándose para tal efecto como cotizados os anos que lle falten ao traballador, na data do feito causante, para facer a idade ordinaria de xubilación vixente en cada momento. En caso de non alcanzarse 15 anos de cotización, a porcentaxe aplicable será do 50%.
     
  3. O importe resultante das regras anteriores constituirá a BR á que, para obter a contía da pensión que corresponda, haberá de aplicarse a porcentaxe prevista para o grao de incapacidade recoñecido.
     
     
• Traballador menor de 52 anos na data do feito causante (ao que se esixe un período de cotización inferior a 8 anos):
  
  A BR obterase, de forma análoga ao suposto anterior, pero o cociente acharase dividindo a suma das bases mensuais de cotización en número igual ao de meses de que conste o período mínimo de cotización esixible, sen ter en conta as fraccións de mes, polo número de meses a que as devanditas bases se refiran, multiplicando este divisor polo coeficiente 1,1666, e excluíndo, en todo caso, da actualización as bases correspondentes aos 24 meses inmediatamente anteriores ao mes previo a aquel en que se produza o feito causante.
  
• Traballador con 65 ou máis anos na data do feito causante, que non reúne os requisitos para a xubilación:
  
  A BR será o cociente que resulte de dividir por 112 as bases de cotización do interesado durante os 96 meses inmediatamente anteriores ao mes previo ao do feito causante, conforme o establecido na norma a).
  
• Traballadores a tempo parcial:
  
  Cando a incapacidade permanente derive de enfermidade común, para o cálculo da BR, teranse en conta as mesmas regras que na pensión de xubilación.
   
• Integración de lagoas:
  
  A partir do 1-1-2013, se no período que debe tomarse para o cálculo da BR aparecesen meses durante os cales non tivese existido a obriga de cotizar, as primeiras 48 mensualidades integraranse coa base mínima de entre todas as existentes en cada momento e o resto de mensualidades co 50 por 100 da devandita base mínima.
  
  Nos supostos en que nalgún dos meses a ter en conta para a determinación da base reguladora a obriga de cotizar exista só durante unha parte do mes, procederá a integración sinalada no parágrafo anterior pola parte do mes en que non exista obriga de cotizar, sempre que a base de cotización correspondente ao primeiro período non alcance a contía da base mínima mensual sinalada. En tal suposto, a integración alcanzará ata esta última contía.
  
  No caso de traballadores incluídos no Sistema especial para empregados de fogar, dende o ano 2012 ata o ano 2018, para o cálculo da BR da pensión de incapacidade permanente derivada de continxencias comúns só se terán en conta os períodos realmente cotizados (non se aplicará integración de lagoas).
  
  No caso de traballadores incluídos no Sistema especial para traballadores por conta allea agrarios, a partir do 01-01-2012, para o cálculo da BR só se terán en conta os períodos realmente cotizados (non se aplicará integración de lagoas).
  
  Nos supostos de contratos a tempo parcial, de relevo e fixos descontinuos deberá terse en conta que:
  • A integración dos períodos, durante os que non houbese obriga de cotizar, levarase a cabo coa base mínima de cotización de entre as aplicables en cada momento, correspondente ao número de horas contratadas na data en que se interrompeu ou extinguiu a obriga de cotizar. Se a obriga de cotizar existe só durante unha parte do mes, a integración procederá pola parte do mes en que non exista obriga de cotizar, sempre que a base de cotización correspondente non alcance a contía da base mínima citada.
  • A excepción dos períodos entre tempadas ou campañas dos traballadores con contrato de traballo fixo-descontinuo, en ningún caso se considerarán lagoas de cotización as horas ou días en que non se traballe en razón ás interrupcións na prestación de servizos derivadas do propio contrato a tempo parcial.

Se a incapacidade deriva de accidente non laboral:

A BR será o cociente que resulte de dividir por 28 a suma das bases de cotización do interesado durante un período ininterrompido de 24 meses. O devandito período será elixido polo beneficiario dentro dos 7 anos inmediatamente anteriores á data do feito causante da pensión.

Se na data do feito causante o interesado non tivese completado o período de 24 mensualidades ininterrompidas de cotización, a BR determinarase utilizando a fórmula máis beneficiosa das dúas seguintes: a prevista no parágrafo anterior ou a que resulte de dividir entre 28 a suma das bases mínimas de cotización vixentes nos 24 meses inmediatamente anteriores ao feito causante da incapacidade, tomadas estas na contía correspondente á xornada laboral contratada en último termo polo causante.

Se a incapacidade deriva de accidente de traballo ou enfermidade profesional:

A BR calcúlase sobre salarios reais, tendo en conta que non poden exceder do tope máximo de cotización nin ser inferiores ao tope mínimo, vixentes ao sobrevir a incapacidade. Será o cociente de dividir por 12 os seguintes sumandos:

• Soldo e antigüidade diarios do traballador na data do accidente ou da baixa por enfermidade por 365 días.
  
  Nos supostos de contratos a tempo parcial e de relevo, en que o traballador non preste servizos todos os días ou, prestándoos, a súa xornada de traballo sexa irregular ou variable, o salario diario será o que resulte de dividir entre 7 ou 30 o semanal ou mensual pactado en función da distribución das horas de traballo concretadas no contrato para cada un deses períodos.
  
  Nos supostos de contratos fixos-descontinuos, o salario diario será o que resulte de dividir entre o número de días naturais de campaña transcorridos ata a data do feito causante, os salarios percibidos polo traballador no mesmo período.
  
• Pagas extraordinarias, beneficios ou participación, polo seu importe total no ano anterior ao accidente.
  
• O cociente de dividir os sobresoldos, retribucións complementarias e horas extraordinarias percibidas no ano anterior ao accidente, polo número de días efectivamente traballados no devandito período. O resultado multiplicarase por 273, agás que o número de días laborais efectivos na actividade de que se trate sexa menor, en cuxo caso, se aplicará o multiplicador que corresponda.
  
  A contía computable en concepto de horas extraordinarias non poderá exceder do importe que resulte de multiplicar a media pola que se remunerase cada hora extraordinaria, polo tope máximo laboral anual de horas extraordinarias, fixado no art. 35.2 do Estatuto dos Traballadores.
  
  Nos supostos de contratos a tempo parcial, de relevo e fixos-descontinuos, a suma dos complementos salariais percibidos polo interesado no ano anterior ao do feito causante dividirase entre o número de horas efectivamente traballadas nese período. O resultado así obtido multiplicarase pola cifra que resulte de aplicar a 1826 o coeficiente de proporcionalidade existente entre a xornada habitual da actividade de que se trate e a que se recolla no contrato.

No caso de traballadores incluídos no Sistema especial para empregados de fogar, a BR será equivalente á base de cotización do empregado de fogar na data do feito causante da prestación.

Pluriactividade:

Cando se acrediten cotizacións a varios réximes e non se cause dereito a pensión nun deles, as bases de cotización acreditadas neste último, en réxime de pluriactividade, poderán ser acumuladas ás do réxime en que se cause a pensión, exclusivamente para determinar a BR, sen que a suma das bases poida exceder do límite máximo de cotización vixente en cada momento.

Requisitos:

• Que se trate dun traballador menor de 60 anos.

• Que se presuma que as lesións determinantes da incapacidade non son susceptibles de modificación que dean lugar no sucesivo a unha revisión da incapacidade declarada.

• Que o beneficiario realice traballos por conta propia ou por conta allea, ou se acredite que o importe da indemnización se investirá na preparación ou desenvolvemento de novas fontes de ingreso como traballador autónomo, sempre que se acredite ter aptitude suficiente para o exercicio da actividade da que se trate.

• Que se solicite dentro dos 3 anos seguintes á data da resolución ou sentenza firme que lle recoñeza o dereito á pensión ou, se fose menor de 21 anos de idade nesta data, dentro dos 3 anos seguintes ao día no que faga esta idade.

Contía:

• A contía alcanza un máximo de 84 mensualidades da pensión con menos de 54 anos de idade e un mínimo de 12 mensualidades aos 59 anos, segundo a seguinte escala:
  
  

• A resolución debe ser ditada pola Dirección Xeral do INSS.
• A indemnización farase efectiva a partir desta resolución.
• Unha vez autorizada a substitución, o beneficiario non poderá solicitar que se deixe sen efecto a mesma para recuperar a condición de pensionista ata que faga os 60 anos.
• Ao facer os 60 anos, o beneficiario pasará a percibir a pensión recoñecida inicialmente, incrementada coas correspondentes revalorizacións que tivesen lugar dende a data na que se autorizou a substitución pola indemnización.
• Se o beneficiario falece antes de facer os 60 anos de idade, causará dereito ás prestacións de morte e supervivencia como se fose pensionista neste momento.

• As pensións derivadas de enfermidade común e accidente non laboral abóanse en 14 pagas, unha por cada un dos meses do ano e dúas pagas extraordinarias ao ano, que se fan efectivas xunto coas mensualidades de xuño e novembro e polo mesmo importe que o da mensualidade ordinaria correspondente aos devanditos meses.

• As pensións derivadas de accidente de traballo e enfermidade profesional abóanse en 12 mensualidades, xa que as pagas extraordinarias están pro rateadas dentro das mensualidades ordinarias, ao terse en conta para o cálculo da base reguladora da pensión.

• Cando se trate de indemnizacións, o pagamento realízase dunha soa vez na contía que corresponda.

• Garántense contías mínimas mensuais segundo a idade, variando o importe en función da modalidade de convivencia e dependencia económica.

• A prestación de incapacidade permanente total e a de xubilación derivada dela, por cambio de denominación ao facer o interesado 65 anos, está suxeita a tributación nos termos establecidos nas normas reguladoras do Imposto sobre a renda das persoas físicas (IRPF) e sometida, no seu caso, ao sistema xeral de retencións a conta do imposto, coas seguintes excepcións:

  • As prestacións derivadas de actos de terrorismo, estarán exentas sempre.

  • As pensións de incapacidade permanente total e as de xubilación que deriven delas por cambio de denominación, aínda que non exentas, estarano nas provincias vascas a partir dos 55 anos de idade, se non se acreditan rendas, e, en todo caso, no período impositivo en que se perciban por primeira vez. En Álava, esta exención tamén se aplica aos titulares menores de 55.