• As persoas integradas no Réxime Xeral de Seguridade Social, afiliadas e en alta ou en situación asimilada á de alta, que reúnan o período mínimo de cotización esixido:
  
  • Se o falecemento é debido a enfermidade común:
    
    500 días dentro dun período ininterrompido de 5 anos inmediatamente anteriores ao falecemento ou á data na que finalizou a obriga de cotizar, se o causante se encontrase en situación de alta ou asimilada sen obriga de cotizar.
    
    Non obstante, suprímese o requisito de cotización para as prestacións de orfandade se ao falecer o causante este se encontra en alta ou en situación asimilada á de alta.
    
    No caso dos traballadores con contratos a tempo parcial,para acreditar o período de cotización esixido, a partir do 04-08-2013, aplicaranseas regras establecidas no Real Decreto-Lei 11/2013, do 2 de agosto.
    
    Para estes efectos, cando se trate de traballadores incluídos no Sistema especial para empregados de fogar, dende 2012 ata 2018, as horas efectivamente traballadas neste, determinaranse en función das bases de cotización ás que se refire a disposición transitoria décimo sexta da LGSS, divididas polo importe fixado para a base mínima horaria do Réxime Xeral pola LPGEpara cada un dos devanditos exercicios. 
    
  • Se o falecemento é debido a accidente, sexa ou non de traballo, ou a enfermidade profesional non se esixe período previo de cotización.
    
  • Tampouco se esixe ningún período previo de cotización para o auxilio por defunción.

• Os perceptores dos subsidios de incapacidade temporal, risco durante o embarazo, maternidade, paternidade ou risco durante a lactación natural, que cumpran o período de cotización que, de ser o caso, estea establecido.

• Os pensionistas de xubilación na súa modalidade contributiva.

• Os pensionistas de incapacidade permanente. Considérase morto por accidente de traballo ou enfermidade profesional quen teña recoñecida por tales continxencias unha incapacidade permanente absoluta ou a condición de grande inválido.

• Os traballadores que concluísen o seu traballo con dereito a pensión de xubilación na súa modalidade contributiva e falecesen sen solicitala.

• Os traballadores desaparecidos con ocasión dun accidente, sexa ou non laboral, en circunstancias que fagan presumible a súa morte, e dos que non se tivesen noticias durante os 90 días naturais seguintes ao do accidente. Neste caso, non se causa nunca dereito ao auxilio por defunción.

• Os traballadores con dereito a pensión por incapacidade permanente total que optaron pola indemnización especial a tanto alzado a favor dos menores de 60 anos.

Ademais dos requisitos xerais (afiliación, alta e cotización) esixidos ao causante en cada situación, para acceder á pensión de viuvez, os beneficiarios deben acreditar outros requisitos específicos en determinadas circunstancias.

• O cónxuxe supervivente, no suposto de falecemento derivado de enfermidade común anterior ao matrimonio, deberá acreditar un dos seguintes requisitos:
  
  
  • Que existan fillos comúns.
  • Que o matrimonio se celebrara cun ano de antelación ao falecemento. Non se esixirá esta duración do vínculo matrimonial, cando na data de celebración deste se acreditase un período de convivencia co causante como parella de feito que, sumado ao de duración do matrimonio, superase os dous anos.

Cando o cónxuxe non acredite un destes requisitos, poderá acceder a unha prestación temporal de viuvez, sempre que reúna o resto dos requisitos esixidos.

• Os separados xudicialmente ou divorciados, sempre que neste último caso non casasen ou constituísen unha parella de feito, cando sexan acredores da pensión compensatoria á que se refire o |art. 97 do Código Civil e esta quedase extinguida polo falecemento do causante. A partir do 01-01-2010, no suposto de que a contía da pensión de viuvez fose superior á pensión compensatoria, aquela diminuirase ata alcanzar a contía desta última.

Para os efectos de entender acreditado o requisito de ser acredor da pensión compensatoria, ao que se supedita o acceso á pensión de viuvez nos casos de separación xudicial e divorcio, só será necesario:

1. Que o solicitante da pensión de viuvez, separado ou divorciado do falecido, figure como beneficiario de pensión compensatoria na correspondente sentenza.
2. Que ese dereito non se extinguise por algunha das causas establecidas no artigo 101 do Código Civil, ou que, tratándose doutra pensión equiparable, continúe vixente na data do feito causante (entenderase acreditado mediante declaración responsable do solicitante).
3. A pensión compensatoria establecida na sentenza e as regras que se fixasen nesta, serán tidas en conta para os efectos da limitación prevista da pensión de viuvez (sobre ese extremo tamén pode pronunciarse o interesado mediante a declaración responsable, xa que pode mediar modificación sobre a contía e as bases para a súa actualización).

En todo caso, terán dereito a pensión de viuvez, aínda non sendo acredoras da pensión compensatoria, as mulleres que puidesen acreditar que eran vítimas da violencia de xénero no momento da separación xudicial ou o divorcio mediante sentenza firme, ou arquivo da causa por extinción da responsabilidade penal por falecemento; en defecto de sentenza, a través da orde de protección ditada ao seu favor ou informe do Ministerio Fiscal que indique a existencia de indicios de violencia de xénero, así como calquera outro medio de proba admitido en Dereito (aplicable a falecementos producidos a partir do 01-01-2008).

Cando a separación xudicial ou divorcio sexa anterior ao 01-01-2008, o recoñecemento do dereito á pensión non quedará condicionado a que a persoa divorciada ou separada xudicialmente sexa acredora de pensión compensatoria sempre que:

• Entre a data do divorcio ou separación xudicial e a data do falecemento do causante, non transcorresen máis de 10 anos.
• O vínculo matrimonial tivese unha duración mínima de 10 anos.
• Ademais, se cumpra algunha das condicións seguintes: ou a existencia de fillos comúns do matrimonio; ou que o beneficiario teña unha idade superior aos 50 anos na data do falecemento do causante.

A contía da pensión resultante calcularase de acordo coa normativa vixente con anterioridade 01-01-2008 (entrada en vigor da Lei 40/2007, do 4 de decembro).

O disposto anteriormente aplícase tamén aos  falecementos producidos entre o 01-01-2008 e o 31-12-2009, sempre que o divorcio ou separación xudicial se producise antes do 01-01-2008. 

A persoa divorciada ou separada xudicialmente que fose debedora da pensión compensatoria non terá dereito a pensión de viuvez.

A partir de 01-01-2013, tamén terán dereito á pensión as persoas divorciadas ou separadas xudicialmente antes do 01-01-2008, que non fosen acredoras da pensión compensatoria, aínda que non reúnan os demais requisitos esixidos na disposición transitoria 18ª (que entre a data do divorcio ou separación e o falecemento de causante non transcorresen máis de 10 anos; que o matrimonio durase polo menos 10 anos, que tivesen fillos comúns) sempre que:

• Teñan 65 ou máis anos,
• Non teñan dereito a outra pensión pública e
• A duración do matrimonio co causante da pensión non fose inferior a 15 anos.
  
• O supervivente cuxo matrimonio fose declarado nulo, ao que se lle recoñecese o dereito á indemnización prevista no |art. 98 do Código Civil, sempre que contraese novas nupcias ou constituíse unha parella de feito debidamente acreditada.
  
• O sobrevivente da parella de feito, nos termos seguintes:

• Falecementos posteriores a 31 de decembro de 2021.

Terá dereito á pensión de viuvez quen se encontre unido ao causante como parella de feito no momento do falecemento, sempre que acredite:

• A inscrición da parella de feito nalgún dos rexistros específicos existentes nas comunidades autónomas ou concellos do lugar de residencia ou a formalización de documento público no que conste a constitución desta parella, nos dous casos, cunha antelación mínima de 2 anos con respecto á data do falecemento do causante.
• Que, na data do falecemento e durante o período de 2 anos a que se refire o parágrafo anterior ningún compoñente da parella estaba impedido para casarse, nin tiña vínculo matrimonial nin constituída parella de feito con outra persoa.
• Convivencia estable e notoria con carácter inmediato ao falecemento do causante, cunha duración ininterrompida non inferior a 5 anos. Este requisito non será esixible se existen fillos comúns.

Tamén terá dereito á pensión de viuvez quen formase parte dunha parella de feito que, constituída nos termos anteriormente indicados, se extinguise por vontade dun ou ambos os dous conviventes antes do falecemento do causante, cando acredite:

• Non ter constituído unha nova parella de feito, nos citados termos, nin casase.
• Ser acredor dunha pensión compensatoria e que esta se extinga con motivo da morte do causante.

A pensión compensatoria deberá estar determinada xudicialmente ou mediante convenio ou pacto regulador outorgado en documento público, e para a fixación da súa contía haberá de terse en conta a concorrencia no seu perceptor das mesmas circunstancias previstas no artigo 97 do Código civil.

No suposto de que a contía da pensión de viuvez fose superior á pensión compensatoria, aquela diminuirase ata alcanzar a contía desta última.

En todo caso, terán dereito a pensión de viuvez, aínda non sendo acredoras da pensión compensatoria, as mulleres que puidesen acreditar que eran vítimas da violencia de xénero no momento da separación xudicial ou o divorcio mediante sentenza firme, ou arquivo da causa por extinción da responsabilidade penal por falecemento; en defecto de sentenza, a través da orde de protección ditada ao seu favor ou informe do Ministerio Fiscal que indique a existencia de indicios de violencia de xénero, así como calquera outro medio de proba admitido en Dereito.

• Falecementos anteriores a 1 de xaneiro de 2022.

Con carácter xeral, para ser beneficiario da pensión de viuvez, esixirase:

• Que o falecemento sexa posterior a 01-01-2008.
• A inscrición da parella de feito nalgún dos rexistros específicos existentes nas Comunidades Autónomas (CCAA) ou Concellos do lugar de residencia ou a formalización de documento público no que conste a constitución desta parella, en ambos casos, cunha antelación mínima de 2 anos con respecto á data do falecemento do causante.
• Convivencia estable e notoria con carácter inmediato ao falecemento do causante, cunha duración ininterrompida non inferior a 5 anos.
• Que, durante o período de convivencia, ningún compoñente da parella estivese impedido para contraer matrimonio nin tivese vínculo matrimonial con outra persoa.
• Que os seus ingresos:
  • Durante o ano natural anterior ao falecemento, non atinxiron o 50% da suma dos propios máis os do causante habidos no mesmo período, ou o 25%  no caso de inexistencia de fillos comúns con dereito a pensión de orfandade.
  • Ou alternativamente que son inferiores a 1,5 veces o importe do SMI vixente no momento do falecemento, requisito que deberá concorrer tanto no momento do feito causante coma durante a súa percepción. O límite indicado incrementarase en 0,5 veces a contía do SMI vixente por cada fillo común con dereito á pensión de orfandade que conviva co sobrevivinte.

Considéranse coma ingresos os rendementos do traballo e do capital así coma os de carácter patrimonial, nos termos en que se computan para o recoñecemento dos complementos para mínimos de pensións.

Non obstante, excepcionalmente recoñecerase dereito á pensión de viuvez, con efectos do día primeiro do mes seguinte ao da solicitude, a quen forme parte dunha parella de feito na data do falecemento do causante, cando concorran as seguintes circunstancias:

• Que á morte do causante, reunidos por este os requisitos de alta e cotización, non se puidese ter dereito á pensión de viuvez.
• Que acreditase a existencia da parella de feito no momento do falecemento do causante nos termos seguintes:
  • A inscrición da parella de feito nalgún dos rexistros específicos existentes nas comunidades autónomas ou concellos do lugar de residencia ou a formalización de documento público no que conste a constitución desta parella, nos dous casos, cunha antelación mínima de 2 anos con respecto á data do falecemento do causante.
  • Que, na data do falecemento e durante o período de 2 anos a que se refire o parágrafo anterior, ningún compoñente da parella estivese impedido para casar nin tivese vínculo matrimonial nin constituíse parella de feito con outra persoa.
  • Convivencia estable e notoria con carácter inmediato ao falecemento do causante, cunha duración ininterrompida non inferior a 5 anos. Este requisito non será esixible se existen fillos comúns.
• Que o beneficiario non teña recoñecido dereito a pensión contributiva da Seguridade Social.
• Que presente a solicitude dentro do ano natural de 2022.
  

Considéranse situacións asimiladas á de alta para os efectos destas prestacións:

• A situación legal de desemprego, total e subsidiado, e a de paro involuntario unha vez esgotada a prestación contributiva ou asistencial, sempre que en tal situación se manteña a inscrición como desempregado na oficina de emprego.

• A situación do traballador durante o período correspondente a vacacións anuais retribuídas que non se gozasen con anterioridade á finalización do contrato.

• A excedencia forzosa.

• O período de tempo en que o traballador permaneza en situación de excedencia por coidado de fillo,de menor acollido ou doutros familiares, que exceda do período considerado de cotización efectiva no artigo 237 da LGSS.

• O traslado do traballador pola empresa fóra do territorio nacional.

• A subscrición de convenio especial nos seus diferentes tipos.

• Os períodos de inactividade entre traballos de tempada.

• Os períodos de prisión sufridos como consecuencia dos supostos recollidos na Lei 46/1977, do 15 de outubro, de Amnistía, nos termos regulamentados na Lei 18/1984, do 8 de xuño.

• Os períodos de percepción da axuda equivalente a xubilación anticipada e da axuda previa á xubilación ordinaria.

• A situación de incapacidade temporal que subsista unha vez extinguido o contrato.

• A situación de prórroga de efectos da incapacidade temporal.

• No caso dos traballadores afectados pola síndrome tóxica que, por tal causa, concluíron no seu día o exercicio da súa actividade laboral ou profesional, sen que puidesen continuar ese exercicio, e que estiveran en alta nalgún dos réximes do sistema da Seguridade Social, a situación asimilada entenderase con respecto ao réxime no que o traballador estivese encadrado cando concluíu na súa actividade e para as continxencias comúns.

• O período de suspensión do contrato de traballo por decisión da traballadora que se vexa obrigada a abandonar o seu posto de traballo como consecuencia de ser vítima da violencia de xénero.