O convenio especial configúrase como unha situación asimilada á alta, que deriva dun acordo de vontades entre o subscritor e a Tesourería Xeral da Seguridade Social, con obriga do subscritor de aboar ao seu exclusivo cargo as cotas que correspondan co fin de conservar o dereito á cobertura das prestacións polas continxencias cubertas no convenio especial.

Non obstante, existen excepcións como os convenios ERE nos que a cotización é a cargo da empresa, ata o cumprimento dos 61/63 anos do traballador incluído no ERE ou os convenios de coidadores non profesionais que actualmente son financiados polo IMSERSO.

A través da subscrición dun convenio especial coa Seguridade Social iníciase ou prolonga a situación de alta ou asimilada á de alta no Réxime da Seguridade Social que corresponda, pola actividade que o interesado desenvolva ou desenvolvese con anterioridade, coa finalidade de continuar a cotizar polas continxencias protexidas no convenio. Polo tanto, o convenio especial ten un dobre obxectivo:

• Continuar cotizando ao Réxime da Seguridade Social en cuxo ámbito se subscriba o convenio.
• Beneficiarse da cobertura das continxencias protexidas polo convenio: incapacidade permanente, morte e supervivencia derivadas de enfermidade común e accidente non laboral, xubilación e servizos sociais, nas condicións e coa extensión prevista no Réxime da Seguridade Social en cuxo ámbito se subscribe o convenio.
  Con carácter xeral, quedan excluídos os subsidios por Incapacidade Temporal, nacemento e coidado do menor e risco durante o embarazo, a protección por Desemprego, Fondo de Garantía Salarial e Formación Profesional.